افغانستان با چه بحران‌هایی روبرو است؟
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: افغانستان در فهرست نظارت اضطراری امسال قرار دارد زیرا حدود ۲۳.۷ میلیون نفر – کمی بیش از نیمی از جمعیت این کشور – نیاز فوری به حمایت بشردوستانه دارند. بحران در افغانستان عمدتاً ناشی از فروپاشی اقتصاد این کشور پس از تغییر دولت در ۲۰۲۱ است. شوک‌های اقلیمی، از جمله سیل و زلزله اخیر، چالش‌ها را تشدید می‌کند.
سیل بیش از ۱۰۰ ولسوالی را در افغانستان تحت تاثیر قرار داده است
بین ۱۰ تا ۱۶ اپریل، افغانستان در ۳۲ ولایت از ۳۴ ولایت بارندگی‌های شدید و سیل را تجربه کرده که بیش از ۱۰۰ کشته برجای گذاشته است. نزدیک به هزار خانه و بیش از ۶۰ هزار جریب زمین کشاورزی و زیرساخت‌های حیاتی مانند جاده‌ها، پل‌ها و منابع برق که می‌تواند مانع ارسال کمک‌های بشردوستانه شود، ویران شده است.
هر گونه سیل بیشتر بر بخش‌های بزرگی از جمعیت که در حال حاضر سقوط اقتصادی، سطح بالای سوء‌تغذیه و درگیری را تجربه می‌کند، تأثیر مخربی خواهد گذاشت.
فشارهای اقتصادی همچنان نیازهای بشردوستانه را افزایش می‌دهد
اقتصاد افغانستان پس از آن سقوط کرد که امارت اسلامی افغانستان که به عنوان طا-لبان شناخته می‌شود، کنترول این کشور را در اگست ۲۰۲۱ به دست گرفت. اکنون، این کشور خود را از نظر اقتصادی منزوی می‌بیند و بودجه انکشافی را که قبلاً ۷۵ درصد از خدمات عمومی یارانه دریافت می‌کرد، از دست می‌دهد.
در همین حال، وجوه بانک مرکزی افغانستان همچنان مسدود و غیرقابل دسترس است زیرا تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی جریان‌های مالی خارجی را محدود می‌کند.
اگرچه اقتصاد افغانستان در ۲۰۲۲ اندکی تثبیت شد، اما در ۲۰۲۳ رشد ناچیزی داشت. تقریباً نیمی از جمعیت در فقر زندگی می‌کند و همچنان مشکلات اقتصادی را تجربه خواهند کرد.
علاوه بر این، بودجه برای طرح واکنش بشردوستانه ۲۰۲۳ افغانستان کم‌تر از ۲۰۲۲ بود که اقدامات بشردوستانه را در این کشور تضعیف کرد.
شوک‌های اقلیمی ناامنی غذایی را عمیق‌تر می‌کند
سه سال خشکسالی متوالی و سخت‌ترین زمستان در ۱۵ سال اخیر، بحران گرسنگی افغانستان را در زمانی که حمایت بین‌المللی رو به کاهش است، تشدید کرده است. اگرچه تخمین زده می‌شود که ۱۵.۳ میلیون نفر – ۳۵ درصد از جمعیت – همچنان از بحران یا سطوح بدتر (IPC 3+) ناامنی غذایی رنج می‌برند، کمبود بودجه برنامه جهانی غذا (WFP) را مجبور کرده کمک‌های غذایی را در ۲۲۳ به حدود ۱۰ میلیون نفر کاهش دهد.
علاوه بر این، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و افزایش بیابان‌زایی باعث کاهش بازده محصولات می‌شود که منجر به کاهش دسترسی به مواد غذایی در کشوری می‌شود که به شدت به تولیدات کشاورزی وابسته است. در عین حال، پدیده ال‌نینو احتمالاً در ۲۰۲۴ شرایط مرطوب‌تر از حد معمول را به همراه خواهد داشت که می‌تواند منجر به افزایش خطر سیل – به‌ویژه در شمال و شمال شرق – شود که بر تولید محصولات و منابع غذایی تأثیر بیشتری خواهد گذاشت.
اخراج برنامه‌ریزی شده ۱.۷ میلیون افغانستانی از پاکستان باعث افزایش نیازها می‌شود
دولت پاکستان از اخراج بیش از نیم میلیون مهاجر افغانستانی که مجبور به بازگشت به افغانستان شده‌اند، خبر داد. انتظار می‌رود که هزاران نفر دیگر در طول ۲۰۲۴ اخراج شوند – به خصوص اگر دولت پاکستان دستورات اخراج را به ۲.۲ میلیون پناهجوی افغانستانی که در پاکستان زندگی می‌کنند، گسترش دهد.
ورود صدها هزار افغانستانی به مناطق مرزی این کشور نیازهای منطقه‌ای را در زمانی که ظرفیت کمی برای حمایت وجود دارد، تشدید خواهد کرد.
درگیری همچنان غیرنظامیان را در خطر قرار می‌دهد
به‌رغم پایان درگیری‌های گسترده در افغانستان، ظهور گروه‌های مسلح محلی ناامنی محلی را به همراه دارد. غیرنظامیان در معرض خطر بمباران‌های مرگبار هستند که منجر به تلفات قابل توجهی شده است.
هر گونه افزایش فعالیت گروه‌های مسلح غیردولتی تهدیدات قابل توجهی برای غیرنظامیان به‌ویژه برای گروه‌های اقلیت شیعه، هزاره، سیک و هندو که اغلب هدف قرار می‌گیرند، به همراه خواهد داشت.
چالش‌ها در ارایه کمک‌های بشردوستانه
طالبان از زمان به دست گرفتن کنترول مجدد افغانستان در ۲۰۲۱، یک سری احکام صادر کرده است که ارسال کمک‌های بشردوستانه را با مشکل مواجه می‌کند. این امر شامل محدودیت‌هایی می‌شود که برای امدادگران زن اعمال می‌شود و توانایی آن‌ها را برای کار در سازمان‌های بشردوستانه محدود می‌کند.
در همین حال، شرایط زمستانی و سایر خطرات زیست‌محیطی مانند زلزله و سیل – و همچنین خطرات درگیری‌های مداوم – همچنان مانع تلاش‌های بشردوستانه برای دسترسی به جمعیت آسیب‌دیده، به‌ویژه در مناطق روستایی و صعب‌العبور خواهد شد.
منبع: سازمان بین‌المللی نجات – IRC
