آخرین اخبارافغانستانفرهنگ و دانش

فرهنگیان هرات:

آبده‌های تاریخی یهودیان هرات بازسازی و نگهداری شود

شماری از فرهنگیان و باشندگان هرات، خواستار بازسازی و نگهداری از آبده‌های تاریخی به جا مانده از یهودیان این ولایت هستند.
پیشینه یهودیان هرات به زمان حکمرانی نادر افشار در هرات بر می‎گردد هنگامی که حلقه آزادی‎ها بر این اقلیت دینی در ایران تنگ شد و هزاران تن از آنان، به هرات آمدند و در کنار هراتیانی که در همزیستی مسالمت‎آمیز در کشور آوازه بلندی دارند، صفحه تازه‎ای از زندگی را آغاز کردند.
به نقل از طلوع‎نیوز، بسیاری از آنان «یهودیان» در محل مهمندها که بعدها به نام محل «موسایی‎ها» معروف شد، در شهر کهنه هرات به بازرگانی آغاز کردند.
پارچه فروشی، بخش بزرگی از بازار ابریشم و عطاری‎ها در دست یهودیان بود و بودوباش آنان بی‎هیچ تنشی، تا زمانی که جنگ‎های تنظیمی داخلی در کشور آغاز شد، ادامه داشت.
محمد نادر باشنده محل «موسایی‎ها» در این باره، می‎گوید: « ما با همسایه‎های‎مان روابط خیلی نزدیک وصمیمی داشتیم، میان ما رفت‎وآمد‎های خانوادگی جریان داشت و به مهمانی‎های یک‎دیگرمان شرکت می‎کردیم؛ اما حالا دیگر آنان در این محل نیستند.»
مسلمانان و یهودیان هرات، روابط خیلی صمیمانه و دوستانه داشته‎اند. شماری از هراتیان اکنون نیز از یهودیان این ولایت خاطرات نیکی دارند.
عبدالرشید باشنده شهر قدیم هرات خاطراتش را از این دوران، این گونه روایت می‎کند: «یکی از همسایه‎های یهودی‎مان در محل مهمندها «عزغیل» نام داشت و با یک دختر مسلمان از نزدیکان ما ازدواج کرد و من که در آن سال‎ها سن زیادی نداشتم با پسرهای‎شان بازی می‎کردم.»
اکنون اما، کار بازسازی یکی از «کنیسه»های یهودیان هرات که در آن مراسم آیینی انجام می‎شد، از سوی وزارت اطلاعات و فرهنگ آغاز شده است.
زلمی صفا آمرحفاظت از آبده‎های تاریخی هرات می‎گوید: «کار بازسازی کنیسه یوحا را چند روز می‎شود که آغاز کرده‎ایم و تلاش می‎کنیم از این آبده‎ها به خوبی حفاظت کنیم.»
در حال حاضر، تنها چهار کنیسه یا عبادت‌گاه و یک حمام از آبده‌های یهودیان در این ولایت وجود دارد؛ آبده‎هایی که شامل لیست میراث‎های فرهنگی یونسکو نیز شده است.
پس از آن‎که یهودیان از هرات رفتند، یکی از کنیسه‎های آنان که به «گورکیا» مشهور بود، به یک مسجد مبدل شد و از کنیسه «شمایل» مکتب ساخته‎اند، اما کنیسه «یوحا» در حال بازسازی است و کنیسه «گورکیا» اما، بسیاری بخش‎هایش تخریب شده است.
در کنار این‎ها، یک گورستان یهودیان نیز است که نزدیک به صد مزار از این باشندگان پیشین هرات، در آن وجود دارد و هر سال شماری از یهودیان به هرات می‎آیند و گورهای نیاکان‎شان را بازسازی می‎کنند.
یهودیان هرات اما، از آغاز کودتای ۷ ثور رخت سفر بربستند. واپسین خانواده کلیمی در پاییز ۱۳۶۰ خورشیدی زادگاهش را برای همیشه، به ترک گفت.

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا