در حالی که ممکن است افغانستان در نهایت به ایجاد یک ساختار دولتی مناسب که قدرت را با طالبان تقسیم کند، نیاز داشته باشد، اما هیچ‌یک از طرفین به چنین ترتیبی علاقه خاصی نشان نداده است
امریکایی‌ها باید با واقعیت دلخراشی روبرو شوند – نیروهای امریکایی باید برای مدت خیلی طولانی در افغانستان بمانند. این احتمالاً چیزی است که رییس جمهور جو بایدن و آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه نمی‌خواهد به مردم امریکا بگوید، اما خروج کامل نیروها فقط یک پیروزی دیگر برای طالبان خواهد بود.
رییس جمهور ترامپ به این امید که تاریخ وی را به عنوان رییس جمهوری ثبت می‌کند که امریکا را از جنگ طولانی بیرون کرد، توافق‌نامه‌ای را با طالبان در ماه فبروری سال گذشته برای خارج کردن ۲ هزار و ۵۰۰ نیروی باقی‌مانده تا اول ماه می ۲۰۲۱ امضا کرد. این ضرب‌الاجل به سرعت نزدیک می‌شود، و نه ما (امریکا) و نه متحدان ناتو آمادگی آن را ندارد که خروج عجولانه چه پیامدهایی بر امنیت ملی ایالات متحده و کابل خواهد داشت.
نامه بلینکن وزیر امور خارجه در اوایل ماه مارچ به رییس جمهور اشرف غنی در مورد جزئیات برنامه صلح با پیشنهاد دولت موقت برای تقسیم قدرت بین طالبان و رهبران افغانستان، دید روشنی از وضعیت بازی نشان داد. البته، این امر یک سئوال محوری را بی‌پاسخ گذاشت: چگونه قدرت را با یک گروه شورشی انتخاب نشده تقسیم می‌کنید که تمام تلاش خود را برای شکست شما انجام می‌دهد؟ پاسخ به این سئوال ممکن چیزی باشد که اکثر امریکایی‌ها نمی‌خواهد آن را بشنود. این که نیروهای امریکایی باید در جای خود بمانند و نظم ظاهری را تضمین کنند تا واشنگتن پاکستان را قانع کند که به هیچ قیمتی پشتیبانی از طالبان به نفع‌اش نیست. تنها در این صورت طالبان شاید درک کنند که این جنگ طرف پیروز ندارد.
بلینکن که نوشته خروج ایالات متحده هنوز زیر نظر است، هشدار می‌دهد که عقب‌نشینی ممکن به «تصرف سریع مناطق» از سوی طالبان منجر شود. در حالی که بلینکن می‌نویسد: «من این را به شما واضح ساختم تا فوریت لحن مرا درک کنید»، اما من توصیف وی از تصرف مناطق را تا حدی دست‌کم گرفتن عنوان می‌کنم.
طالبان می‌دانند چگونه یک بازی طولانی را انجام دهند. بنابر این، به همان اندازه که آن‌ها به تعهدات خود طبق توافق‌نامه عمل نکردند، ما هم نباید پابند به مهلت خروج اول ماه می باشیم. آن‌ها نه نشانه مشخصی در مورد قطع رابطه با القاعده و نه کاهش خشونت نشان داده‌اند. من هیچ شکی ندارم که طالبان منتظر خروج نیروهای خارجی هستند و مطمئن هستند پس از خروج آخرین سرباز امریکایی، کنترول افغانستان را در ظرف شش ماه یا یک سال به دست خواهند گرفت.
اگر این اتفاق بیفتد، ما حتی از آخرین باری که طالبان قبل از ۱۱ سپتمبر قدرت داشتند، وضعیت بدتری خواهیم داشت. اگر این گروه میدان‌دیده – که حملات شدیدی را در کابل به راه انداخت – فرصت دیگری بیابد، برای تقویت قدرت خود بسیار مجهزتر است.
اوضاع وخیم در افغانستان، وقتی بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) فهرست پرخطر سال ۲۰۲۱ را منتشر کرد، این هفته مورد توجه قرار گرفت؛ فهرستی که تهدیدات علیه تلاش‌های بازسازی ۱۴۳ میلیارد دالری ایالات متحده را در افغانستان مشخص می‌کند.
گزارش سیگار می‌گوید که طالبان به طور قابل توجهی تاکتیک‌ها، سطح خشونت یا اهداف سیاسی خود را تغییر نداده و گروه‌های تروریستی مانند داعش و القاعده، هرچند کاهش یافته، اما در افغانستان حضور دارند. بر مبنای این گزارش، افزایش حملات دشمن از زمان امضای توافق‌نامه امریکا و طالبان به روند صلح کمکی نمی‌کند.
این گزارش همچنان هشدار داد: «با یا بدون یک توافق صلح پایدار و آتش‌بس سراسری، افغانستان به احتمال زیاد از سوی چندین سازمان خشونت‌طلب و افراطی مورد تهدید قرار خواهد گرفت. هر گونه توافق‌نامه سیاسی خطر سرکشی گروه‌های فرعی را به همراه دارد که احتمالاً به عنوان شورش دیگر یا ناامنی ناشی از شبکه‌ها یا باندهای جنایت‌کار ظهور می‌کند. اگر نیروهای امریکایی دیگر در این کشور نباشد، این مسائل برجسته‌تر خواهد شد».
بدون حضور نیروهای امریکایی، پیشرفت‌های زنان که به سختی در جامعه افغانستان به دست آمده از دست خواهد رفت. تجارت غیرقانونی مواد مخدر، یکی از مهم‌ترین منابع تمویل طالبان، گسترش خواهد یافت و محدودیت کمی بالای عملیات گروه‌های تروریستی که هدف آن ایالات متحده و تمام دموکراسی‌های غربی است، وجود خواهد داشت.
واقعیت این است که موارد کمی وجود دارد که بتوان طالبان را وادار به تحقق شرایط خروج کامل نیروهای امریکایی کرد. این گروه اکنون قوی‌تر از سال ۲۰۰۱ شده و موضع قدرت فعلی خود را به ویژه با حمایت متحد همسایه‌اش پاکستان درک می‌کند. اگر قرار باشد امریکا روزی بیرون شود، از همین اکنون باید یک گام حیاتی برداشته شود.
ایالات متحده باید دوست خوب پاکستان شود، حتی اگر این امر به معنای قطع روابط با هند باشد. پاکستان ۱ هزار و ۶۴۰ مایل مرز مشترک با افغانستان دارد. این خطوط در واقع یکی از ماندگارترین و بحث برانگیزترین خطوط سرخ در جهان است. پاکستان و به خصوص آی‌اس‌ای خود را به عنوان محافظان طالبان معرفی کرده و تلاش می‌کند نفوذ هند را محدود سازد. هند نیز به نوبه خود این نگرانی را دارد که پاکستان از افغانستان به عنوان پایگاه حملات علیه این کشور استفاده کند.
با این وجود، تنها راه خروج ما از افغانستان از اسلام‌آباد می‌گذرد. پاکستانی که دست‌کم بی‌طرف‌تر باشد، می‌تواند از نقش خود در تمویل، تسلیح، آموزش و تهیه پناهگاه در ولایت‌های مرزی خود بکاهد؛ همه این‌ها، همان‌طور که دیدبان حقوق بشر می‌پندارد «به تبدیل کردن طالبان به عنوان یک نیروی بسیار موثر نظامی» کمک می‌کند.
ترامپ گرایش خود را نسبت به نارندرا مودی نخست‌وزیر راست‌گرای هند پنهان نکرد که فقط عمران خان نخست‌وزیر پاکستان را نا‌آرام کرد؛ قهرمان کاریزماتیک و تحصیل‌کرده کریکت در آکسفورد که سعی در برقراری روابط با واشنگتن داشت. در حالی که دولت جدید در واشنگتن روی کار آمد، اما به نظر نمی‌رسد در زمینه تقویت روابط نزدیک‌تر با پاکستان تغییری به وجود آمده باشد.
تماس روز جمعه کشورهای عضو گروه «کواد» بایدن با نخست وزیران جاپان، استرالیا و هند ممکن است به تقویت منافع امنیتی امریکا در دریاهای جنوب و شرق چین کمک کرده باشد، اما هیچ کاری برای بهبود موقعیت ما در افغانستان انجام نداد. و وقتی بلینکن و لوید آستین وزیر دفاع، نخستین سفر خارجی خود را به جاپان و کوریای جنوبی انجام می‌دهند، آستین از هند نیز دیدار خواهد کرد، اما پاکستان کاملاً نادیده گرفته می‌شود. نشست وزرای خارجه روسیه، چین، هند، پاکستان، ایران و ایالات متحده به دعوت سازمان ملل متحد که قرار است به تاریخ ۲۶ ماه مارچ برگزار شود، نیز بعید است پاکستان را در اولویت‌های امریکا در منطقه دخیل کند.
در حالی که ممکن است افغانستان در نهایت به ایجاد یک ساختار دولتی مناسب که قدرت را با طالبان تقسیم کند، نیاز داشته باشد، اما هیچ‌یک از طرفین به چنین ترتیبی علاقه خاصی نشان نداده است.
این امر شاید امیدواری به راهی برای خروج داشته باشد، به شرط این که ایالات متحده برای بازگشت به سیاست‌های یکنواخت‌تر در رابطه به هند و پاکستان تمایل نشان دهد. فقط با تمرکز بر حمایت پاکستان از طالبان است که احتمال دارد ایالات متحده شورشیان را مجبور به پذیرش مصالحه پایدار کند.
ترامپ بدش نمی‌آمد خانواده‌های داغ‌دیده اعضای خدمتی را که قربانی نهایی را داده‌اند، تسلی دهد. اما، فقط به این خاطر که ایالات متحده به وضعیت قبل از جنگ بر می‌گردد، رهبران ایالات متحده به هزاران نفر از اعضای خانواده‌هایی كه عزیزان خود را در ۱۹ سال جنگ از دست داده‌اند، چه می‌گویند؟ خروج نیروها در اول ماه می، ما را به کجا خواهد برد، غیر از آن جایی که همه چیز شروع شد؟
