پشت پرده سیاست در افغانستان؛ توطیه و انحصار از کجا آب می‌خورد
تمام گفته‌ها مبنی بر ترور شخصیت دوستم و برنامه‌ریزی برای برکناری نور از بلخ، به دو موضوع مهم نفوذ و گسترش داعش در شمال و تقویت عناصر قومی در لایه‌های گوناگون حکومت بر می‌گردد
در چند ماه اخیر تحولات عمیق و وسوسه‌انگیزی در لایه‌های حکومتی افغانستان به وقوع پیوسته، تغییراتی که باعث برکناری‌ها و تقرری‌های افراد بلندپایه کشور، پس از توطیه داخلی و تبلیغات گسترده رسانه‌ای صورت گرفته است.
نمونه‌های بسیاری در رده‌های بلند و پایین اداره‌های دولتی وجود دارد. از توطیه علیه جنرال دوستم تا زمینه‌سازی برای ضعف قدرت عطامحمد نور در بلخ و شمال افغانستان، همه ریشه در دیده‌گاه‌های مشترکی دارد.
در این نوشته کوشیده می‌شود، دیدگاه مشترکی را که اکنون در پس پرده این توطیه‌ها قرار دارد، با تحلیل نشانه رود تا عمق مسئله برای خوانندگان مشخص شود که «عامل اصلی توطیه‌های سیاست داخلی حکومت افغانستان» کیست؟
نخست باید گفت که استراتژی توطیه حرف تازه‌ای نیست و اغلب دولت‌مردان برای تضعیف، ترور و یا کاهش قدرت رقیبان شان از آن استفاده می‌کنند. با این وجود، به نظر می‌رسد که سیاست توطیه برای تضعیف رقیب در حکومت اخیر، از همان آوان آغازین وجود داشته و تدوین شده است.
اگر گفتمان‌های حکومت و اپوزیسیون، سران جهاد، تحلیل‌های رسانه‌ای بین‌المللی و داخلی را در این راستا، خلاصه و دسته‌بندی کنیم، این استراتژی به دو عامل خارجی و داخلی بر می‌گردد. واضح تر بگویم، تمام گفته‌ها مبنی بر ترور شخصیت دوستم و برنامه‌ریزی برای برکناری نور از بلخ، به دو موضوع مهم نفوذ و گسترش داعش در شمال و تقویت عناصر قومی در لایه‌های گوناگون حکومت بر می‌گردد. با این وصف، پشت پرده این توطیه، دو دیدگاه متشکل از افراد و گروه‌های بسیار نهفته است که به شکل روزافزونی در این راستا تلاش شبانه‌روزی می‌کند.
هردو دیدگاه خطرناک، مرگ‌آفرین و کمرشکن است. هم نفوذ و گسترش داعش، داغ بر دل شهروندان افغانستان می‌گذارد و هم سیاست‌های قومی، تیشه بر ریشه مردم این سرزمین می‌کوبد.
در نتیجه‌گیری می‌توان گفت، ریشه این همه نابسامانی و دربه دری، به سیاست توطیه‌آمیز قوم‌گرایانه‌ای بر می‌گردد که از سال‌ها به این‌سو، به شدت تمام جریان داشته است و مهم‌تر از آن این‌که، حتی نفوذ و نقش خطرناک توطیه‌گران خارجی و عوامل آن، به همین مسئله بر می‌گردد.
اگر سیاست و نگاه قوم‌محور را از رگ‌های وجود این دولت و سرزمین پاک نکنیم، شخصیت‌های توانمند کشورمان ترور شخصیتی و سیاسی می‌شوند و با آب ریختن بر آسیاب دشمن، از یک طرف زمینه نفوذ گروه‌های تروریستی را فراهم می‌کنیم و از سویی هم، بر طبل فقر و بیچارگی مردم مان بیشتر می‌کوبیم.
سیدعبدالبصیر مصباح- خبرگزاری دید- تهران
