افراط و تفریط انسان را به پرتگاه می‌کشاند

بیماری مزمنی که تعداد زیادی از دین داران و دعوتگران به آن مبتلا گردیده و ممکن است که جمع دیگری را در مسیر توفان تنش آفرین خود قرار دهد، تندروی و افراط گرایی در دین است. در زبان عربی (غلو) به معنی بلندی، افراط و زیاده روی و مرزشکنی است. وقتی که گفته می‌شود: در دین غلو نمود، یعنی از حدود و مرز‌هایی که دین معین نموده پا را فراتر گذاشته، مرزشکنی و زیاده روی می‌کند.

قرآن و سنت رسول خدا، یارانش و بزرگان دین همه نسبت به تندروی و افراط گرایی هشدار داده و آن را نکوهش کرده‌اند. خداوند در سوره نساء، آیه ۱۷ ارشاد می‌فرماید که ترجمه اش چنین است: ای اهل کتاب در دین خویش افراط و زیاده روی نکنید و سخت گیری نه نمایید و در رابطه به خداوند جز به حق چیزی نگویید.

رسول اکرام سه بار فرمودند سختگیران و تندروان شکست می‌خورند و رو به نابودی می روند.

 ابن مسعود (صحابه) می‌گوید: قسم به پروردگاری که به جز او معبودی نیست، هیچ کس را ندیده بودم، که به اندازه رسول خدا و ابوبکر و عمر از دست افراطگران و سختگیران نگران و از پیامد کار آنان در هراس باشند. و باز می‌گوید: پیش از آنکه دانش از میان شما رخت بربندد، آن را بیاموزید و آموزش دهید، رخت بربستن علم یعنی مرگ علماء، لذا به علم و دانش بسیار اهمیت بدهید، زیرا شما نمی‌دانید چه موقع به آن نیاز پیدا خواهید کرد، گروهی در میان شما ظهور خواهد کرد، که به گمان خود شما را به کتاب خدا فرا می‌خوانند، اما خود آن را کنار نهاده اند، دانش را دریابید و از دین سازی دوری کنید و در دین خدا افراط و سختگیری نکنید و برای محافظت از روح دین خالص تلاش کنید.

مسروق می‌گوید: همراه با ابی ابن کعب از جایی می‌گذشتیم، جوانی پیش آمد، و سوال کرد؛ در مورد فلان و فلان موضوع نظر شما چیست؟ ابی ابن کعب گفت: این چیزهایی که در مورد شان سوال می‌کنید، اصلاً تا کنون روی داده‌اند؟ جوان گفت: خیر. ابی گفت: صبر کن تا پیش بیایند، آن موقع ما هم جواب سوال تو را می‌دهیم.

حماد بن یزید المقری می‌گوید: پدرم برای من نقل می‌کرد روزی یک نفر نزد ابن عمر آمد و از چیزی که به خاطر نمی‌آورم از او سوال کرد. ابن عمر به او گفت: در مورد چیزی که روی نداده سوال مکن، من از پدرم بارها شنیدم، کسانی را که راجع به چیزهای فرضی و خیالی سوال می‌کردند، نفرین می‌کرد.

دین مقدس اسلام، دین اعتدال و میانه روی است هرگونه افراط و تفریط و سخت‌گیری را در پرتو روشنایی قرآن و سنت به شدت رد می‌کند، چنانچه پیامبر بزرگوار اسلام می‌فرماید: شما مسلمانان را به بهشت بشارت بدهید و آنان را از اسلام متنفر نسازید.

روی همین ملحوظ این گروه ها باید اعتدال و میانه روی را در پیش بگیرند از خشونت و تندروی بپرهیزند و رضای خداوند متعال را از آن خود نمایند.