حامد کرزی؛
با میزانی از فساد موافق است و از رازهای دوره حکومتش می‌گوید
کرزی می‌گوید:« تلاش‌های زیادی انجام شده تا حقایق را پنهان کند، به ویژه در مورد تلفات غیرنظامیان. من به آن‌ها چندین بار گفتم که اگر می‌خواهید با تروریزم و افراد بد بجنگید، من مانع نمی‌شوم، اما لطفاً مردم افغانستان را تنها بگذارید.»
حامد کرزی باری توسط مقامات امریکایی برای رهبری این کشور جنگ‌زده انتخاب شد، اما پس از سپری نمودن یک دهه از دوران ریاست جمهوری، خیلی از آن‌ها دلسرد شد؛ دوره‌ای که پول کمک‌های امریکا در افغانستان سرازیر شد و ایالات متحده در ساختن نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان برای مبارزه با شورشیان طالب در جنگی که امروز ادامه دارد، تلاش کرد.
اکنون، پنج سال می‌شود که رییس جمهور سابق از قدرت دور مانده، گرچه وی همچنان یک بازیگر بانفوذ در سیاست افغانستان است. نسخه وی از روابط افغانستان و امریکا در جریان ریاست جمهوریش کاملاً با نسخه امریکایی مغایرت داشت و وی غالباً خود را به عنوان قربانی سوءرفتار نیروی تخریب‌کننده غربی که از افغانستان – و او – برای اهداف خود استفاده کرده، توصیف کرده است.
اما گزارش واشنگتن‌پُست در ماه جاری که سال‌ها تلاش‌های هدر رفته و پردردسر ایالات متحده را در افغانستان بر اساس صدها صحفه مصاحبه‌های رده‌بندی شده با مقامات امریکایی نشان داد، تا حدودی استدلال‌های کرزی را تأیید می‌کند، حتی اگر دولت گذشته خود را به عنوان یک «حکومت زالو‌صفت» نشان دهد که برای حکومت‌داری مدرن آماده نبود.
کرزی در مصاحبه‌ای در مورد اسناد افغانستان به روز سه‌شنبه در اقامت‌گاهش گفت:« بسیاری آن حقیقت دارد.» وی یافته‌های جدید را در این گزارش که دو ادعای دیرینه وی را تکرار می‌کند، یادآوری کرد: این که قراردادهای افغانستان با نهادهای امریکایی به شدت تحت فساد قرار گرفته و این که مقامات نظامی امریکا مشکلات در تلفات غیرنظامیان را بی‌اهمیت جلوه داده‌اند.
کرزی می‌گوید:« تلاش‌های زیادی انجام شده تا حقایق را پنهان کند، به ویژه در مورد تلفات غیرنظامیان. من به آن‌ها چندین بار گفتم که اگر می‌خواهید با تروریزم و افراد بد بجنگید، من مانع نمی‌شوم، اما لطفاً مردم افغانستان را تنها بگذارید.»
گزارش این منبع بر اساس مصاحبه‌های انجام شده توسط دفتر بازرس ویژه ایالات متحده برای بازسازی افغانستان صورت گرفت که تا وقتی این روزنامه مجوز انتشار آن را به دست نیاورد، علنی نشد. این مصاحبه‌ها سرخوردگی رسمی گسترده را از تلاش‌ها برای ساختن یک ملت مدرن، اقتصاد و نیروهای امنیتی نشان داد، حتی وقتی اظهارات رسمی ایالات متحده به طور معمول تصویر خوش‌بینانه‌تری را منعکس می‌کند.
در گزارش واشنگتن‌پُست، کرزی به عنوان یک رییس جمهور دولت ناکارآمد و فاسد به تصویر کشیده شده است. برخی مقامات امریکایی با استناد به این مصاحبه‌ها نسبت به این امر که او (کرزی) جنگ‌سالاران و روسای قبایل را می‌خرید تا این که مانند یک رهبر منتخب و مدرن عمل کند، ابراز ناامیدی کردند.
یکی از این مقامات می‌گوید:« او هرگز به دموکراسی قانع نشد و از طریق نهادهای دموکراتیک کار نکرد.»
اما برخی مقامات که به طور خصوصی از آن‌ها مصاحبه شده، نیز همین ناامیدی را در مورد آنچه کرزی به ویژه در مورد مشکلاتی که توسط کمک‌های اضافی امریکایی به وجود آمد، بیان کردند. این گزارش می‌گوید:« به جای آوردن صلح و ثبات، ایالات متحده سهواً یک حکومت فاسد و ناکارامد را ایجاد کرد که همچنان برای بقا وابسته به قدرت نظامی امریکا است.»
کرزی شخصاً متهم به فساد نشده است، اما مقامات دولت گذشته او در قضیه‌های تقلب و جرایم مالی نقش داشته‌اند. بزرگ‌ترین بانک در کابل که برادر وی عضو هیئت آن بود، در سال ۲۰۱۰ پس از آن که مسئولان آن صدها میلیون دالر را دزدیدند، ورشکست شد. کرزی از سوی رقبایش و مقامات سازمان ملل متحد متهم به تقلب در انتخابات ۲۰۰۹ شد.
کرزی در این مصاحبه می‌گوید که وی در ابتدا ساده‌لوح بود و سپس به طور فزاینده نسبت به فساد نگران شد، اما وی خاطرنشان می‌کند که تلاش‌های وی برای مهار فساد به دلایل مختلف از سوی مقامات امریکایی مخالفت شده است. در نهایت، وی به این نتیجه رسید که فساد محصول اجتناب‌ناپذیر سرازیر شدن بودجه انبوه خارجی به یک کشور فقیر و جنگ‌زده است که راهی برای استفاده و نظارت صحیح از آن نداشت. ایالات متحده از سال ۲۰۰۱ بدینسو، بیش از ۱۳۳ میلیارد دالر در افغانستان مصرف کرده است.
کرزی می‌افزاید که حادثه مهم در این روایت، تلاش وی در سال ۲۰۰۸ برای منع شرکت‌های افغانستان از گرفتن قراردادهای امنیتی امریکا بود، پس از آن که فهمید پول هنگفتی به جیب افراد می‌رود. وی می‌گوید از سوی مقامات انگلیس و امریکا تحت «فشار شدید» قرار گرفت تا اجازه دهد این قرارداد‌ها ادامه یابد، اما وی روی اجرای این ممنوعیت اصرار داشت.
او در مورد میزان فساد و مقاومت در برابر تغییر از سوی متحدان نظامی خارجی بلندپایه، می‌گوید:« شوکه شدم.» او همچنان متوجه قراردادهای کمکی غیرنظامی که پول را به پیمان‌کاران فرعی واریز می‌کند در حالی که پروژه‌ها ضایع می‌شود، شده بود.
او می‌گوید:« آن‌ها مدارس و کلینیک‌های کم دوام ایجاد می‌کردند، سرک‌هایی که با باد تخریب می‌شود.»
چندین مقام امریکایی نیز در این گزارش مشاهدات یکسانی را بیان کردند. کسی گفت که سرازیر شدن کمک‌ها مانند ریختن آب خیلی سریع داخل یک قیف است.
او گفت:« ما آن‌جا را غرق کردیم.» کسی دیگر بودجه اضطراری را که برای تقویت حکومت‌داری در ولایت‌های نادیده گرفته شده ارسال می‌شد، همانند «کوکائین» که «هر نهاد» را آغشته کرد، توصیف می‌کند.
رایان کروکر سفیر سابق امریکا در افغانستان و پاکستان در مصاحبه‌ای می‌گوید:« من همواره فکر می‌کردم کرزی نکته مهمی را اشاره می‌کند، این که شما این مبلغ پول را در یک دولت و جامعه شکننده وارد کنید و انتظار نداشته باشید که فساد را شدت بخشید. شما نمی‌توانید.»
اما کرزی اصرار می‌کند که مقامات امریکایی در افغانستان عملاً برای تضعیف وی کار کردند. کرزی آن‌ها را به دامن زدن «جنگ» علیه وی در رسانه‌ها و جاهای دیگر متهم می‌کند، به خصوص وقتی وی تجدید پیمان امنیتی دوجانبه را انکار کرد.
وی افزود:« من دیدم که جنگ علیه من شدت می‌‌گیرد. من به این نتیجه رسیدم که از من به عنوان یک ابزار استفاده می‌شود.»
