بیم معامله با تحجر؛ زنان نگران صلح با طالبانند

نگرانی زنان از هیئت گفت‌وگو کننده نیز واضح است؛ آن‌ها مصاحبه باتور دوستم را با خبرنگار طالبان و پاسخ‌های نامنسجم او را پی‌گیری کرده‌اند. بی پاسخی او در برابرآن پرسش‌ها مردم و به خصوص نسل جوان را بیش‌تر نگران کرده و در دو راهی قرار داده‌ است.

با آغاز گفت‌وگو‌های‌ میان‌افغانان ‌نگرانی‌های زنان بیشتر از هر زمان دیگر، بیم از دست دادن آزادی‌های فردی و دستاورد‌های بیست ساله شان را دارند. تغییر نظام نیز یکی از نگرانی‌های این قشر به حساب می‌آید. باور‌ها به این است که در طول سال‌های جنگ با طالبان، زنان به دلیل محروم بودن از حق فردی‌ تحصیل و کار بیشتر آسیب دیده‌اند، از این منظر حقوق و دستاورد‌های زنان نباید معامله شود.
ناجیه رضایی فعال مدنی: «اگر صلح با طالبان به دور از چشم مردم و حضور زنان صورت بگیرد، برای ما قابل قبول نیست؛ موضوعاتی که در مذاکرات میان افغانی بحث می‌شود باید همه آگاهی داشته‌باشند». به باور او نگرانی‌های متفاوت وجود دارد، از جمله چگونگی تشکیل نظام سیاسی آینده، حقوق زنان، دستاورد‌های این طبقه و تعهدات طرف‌های مذاکره‌کننده به خصوص طالبان برای پیاده کردن وعده‌های انجام شده در جریان مذاکرات، موضوع حیاتی برای او است. او می‌گوید:«ما منحیث نسل جنگ دیده که امیدوار و مصمم به آینده روشن افغانستان هستیم، از طرف‌های مذاکره‌کننده و هیئت شامل در این پروسه توقع داریم تا حقوق و خواسته‌های مان را پاسداری کرده و از فرصت موجود استفاده کنند.
عده‌ای هم به هیئت مذاکره کننده در امر دفاع از حقوق شان باور ندارند و نگران هستند، نگرانی زنان از هیئت گفت‌وگو کننده نیز واضح است؛ آن‌ها مصاحبه باتور دوستم را با خبرنگار طالبان و پاسخ‌های نامنسجم او را پی‌گیری کرده‌اند. بی پاسخی او در برابرآن پرسش‌ها مردم و به خصوص نسل جوان را بیش‌تر نگران کرده و در دو راهی قرار داده‌ است.
نگیتا دوست‌زاده خبرنگار در یکی از رسانه‌های دیداری، در صحبت با خبرگزاری دید، چنین می‌گوید: من به این پروسه باورمند نیستم، زمانی‌که چند تن به نمایندگی از مردم در مذاکرات صلح حضور می‌یابند و توانایی پاسخ به سوالات طالبان را ندارند، ضعیفی این نمایند‌گان جوان، در این پروسه، بیشتر از هر زمان دیگر من و هم‌نسلانم را بی‌باور به حکومت کرده‌است» ترس بانو دوست‌زاده، این است که اینچنین ظاهر شدن نمایندهگان با این همه ضعف راه را به کجا باز خواهد‌کرد و با گنگ ماندن اهداف‌شان از چه چیزی دفاع می‌کنند.
مریم می‌گوید: «کسانی‌که در رابطه به قانون کشور، آزادی بیان، دموکراسی و آنچه باعث پیشرفت جامعه می‌شود، معلومات نداشته باشند، چگونه می‌توانند از خواسته‌های من و مردم بگویند؟ زمانی که درس خواندن پسر و دختر در یک محیط برای طالب مسئله باشد، چگونه ممکن است آزادی و دستاوردهای چندین ساله ما حفظ شود».
اکنون که چند روزی از آغاز گفت‌وگوهای میان افغانان دردوحه می‌گذرد، چگونگی این روند نه تنها در میان زنان در داخل کشور؛ بلکه در بیرون از افغانستان، سرو صدای زیادی در پی داشته؛ در صحبتی که با نفیسه عصیان یکی از دانشجوهای برحال در هندوستان داشتیم؛ او خود را تشنه‌ صلح می‌داند و می‌نویسد: من تشنه‌ صلح هستم و مانند من، همه‌ مردم آرزوی دیرینه‌ ‌شان صلح و به پایان رسیدن جنگ است»، ولی به عقیده‌ او، صلح با طالبان یک توهم بزرگ است.
وی می‌پندارد که طالبان به این سادگی عقاید چندین ساله‌ شان را زیر پا نگذاشته و برای صلح پا پیش نمی‌گذارند.
نگرانی و ترس مردم داخل کشور، بدتر شدن اوضاع افغانستان است. آن‌ها می‌ترسند که مبادا این صلح در حد یک «کلمه» باشد و دوباره شاهد وخیم شدن وضعیت زندگی و بازگشت به گذشته باشند. به ویژه بازگشت به روزهای تاریک برای زنان که هیچ نسلی فراموش‌شان نمی‌کند.
یک دسته از دختران شاغل و خودکفا که در این مورد از آن‌ها پرسیده‌ام؛ نگرانی‎‌شان را آزادی فعلی زنان و حق کار یاد کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند: «ما با ده‌ها مشکل و تحمل خیلی از دشواری‌های دیگر به اینجا رسیده‌ایم که برای خود و همنوعان ما زمینه‌ کار و خودکفایی را فراهم کنیم و اگر مسئله‌ زنان و حقوق‌شان در حاشیه گذاشته‌شود، دستاوردهای ما فراموش شان خواهدشد». آنها از مردان و زنان اشتراک‌کننده در این نشست، درخواست دارند که خط‌های سرخ شان را برروی حضور زنان در تمام مسایل گسترش دهند.
سونیا آژمان گزارشگر در یکی از خبرگزاری‌های داخلی کشور نظرش را چنین ابراز می‌کند: من که سال‌های زیادی را با خاطرات تلخ جنگ و ظلم در برابر زنان زندگی کرده‌ام، در حال حاضر تلاش دارم تا برای ادامه‌ تحصیل به بیرون از کشور بروم؛ حالا اگر وضعیت افغانستان رو به بهبود نشود، قطعاً نمی‌توانم به این هدفم برسم.
بانو آژمان برای سرزمینش رویاهای زیادی دیده ‌است. با بی‌نتیجه بودن این پروسه، او مبارزه‌ خود و تمام بانوان دیگر را ناکام می‌داند و در بی‌باوری کامل پی‌گیر این روند است.

برخلاف او، عده‌ای از مردم به روند صلح باورمند هستند؛ اما این پروسه انتقادها و نگرانی‌های جدی را هم از زنان و از هم نسل جوان در پی‌دارد. همان تشویش‌هایی که قبلاً ذکر شد؛ موضوع حقوق زنان و دستاوردهای چندین ساله‌ حکومت افغانستان، مسایل جدی و قابل بحث برای هر دو طرف گفت‌وگو کننده‌ است که در ادامه باید پرده معامله‌های این پروسه برداشته‌ شود و مردم در آگاهی کامل خوشبین به آینده باشند.