در حاشیه سفر رسمی و پنهانی مقامات «امارت اسلامی» به روسیه و ناروی

صلاحیت قابل توجه هیئت طا-لبان در ناروی برای پذیرش بسیاری از شرایط غرب از جمله فعال‌سازی وزارت امور زنان در کابل، از موارد مهم و قابل توجهی است که در نهایت می‌تواند موجبات خرسندی جامعه جهانی برای شناسایی رسمی حکومت طا-لبان را فراهم کند

رحمت الله نبیل رییس پیشین امنیت ملی در نظام قبلی از سفر پنهانی ملا برادر معاون رییس‌الوزرا و ملا یعقوب مجاهد سرپرست وزارت دفاع طا-لبان به مسکو خبر داده و همزمان منابعی تأیید کرده‌اند که احمد مسعود رهبر جبهه مقاومت ملی و امرالله صالح معاون اول اشرف غنی رییس جمهور فراری کشور هم برای دیدار با آن دو به روسیه رفته‌اند.
این در حالی است که زلمی خلیلزاد فرستاده پیشین امریکا برای صلح افغانستان، در دوحه به سر می‌برد و گفته می‌شود مشغول اجرای سناریوی تازه امریکا برای تجزیه افغانستان است.
به نظر می‌رسد سفر پنهانی این دو مقام ارشد حکومت طا-لبان مخصوصاً از منظر تنش‌های درونی این گروه بر سر قدرت، بیش از سایر موارد قابل تأمل است.
اختلافات درونی طا-لبان موضوعی است که به ویژه پس از به قدرت رسیدن آنان در افغانستان بر سر زبان‌ها افتاد، اما سران طا-لبان همواره این اختلافات را انکار و کتمان کرده‌اند.
طا-لبان در دسته‌بندی درونی به دو جناح ملا هبت‌الله و شبکه حقانی تقسیم می‌شود. شبکه حقانی تندروترین بخش این گروه را تشکیل می‌دهد و مسئول بسیاری از حملات و انفجارهای مرگبار در بیست سال حضور امریکا در افغانستان است.
هیئتی که هم‌اکنون در اسلو پایتخت ناروی برای گفت‌وگو با اروپا حضور دارد، اگرچه از نظر ترکیب، متشکل از نمایندگان هر دو طیف طا-لبان است، اما حضور انس حقانی در کنار امیرخان متقی بسیار معنادار و حاوی این پیام است که مصوبات اجلاس اسلو بایستی از فیلتر تأیید شبکه حقانی بگذرد.
شبکه حقانی از نظر تسلط بر کشور و اشغال پست‌های کلیدی، بیش از ۶۰ درصد ادارات مهم دولتی را در اختیار دارد، این در حالی است که به سختی می‌توان تأیید کرد که ۴۰ درصد باقی‌مانده منابع قدرت، در کنترول جناح متبوع ملا برادر و ملا یعقوب باشد.
این در حالی است که به گفته کثیری از آگاهان، جناح ملا هبت الله که چهره‌های شاخص آن ملا عبدالغنی برادر و ملا یعقوب پسر ملا عمر نخستین رهبر گروه طا-لبان هستند، به ایران و روسیه تمایل دارد.
در صورت درست بودن این دسته‌بندی، ادعای رحمت الله نبیل مبنی بر سفر پنهانی ملا برادر و ملا یعقوب به روسیه بیش از همیشه قابل تأمل می‌شود؛ زیرا مبین این معنا است که هرکدام از جناح‌های داخلی طا-لبان، در صدد دریافت امتیازاتی بیشتر از قدرت‌های خارجی شرق و غرب برای غلبه بر جناح مقابل خود است.
به همین دلیل، از نظر کارشناسان سفر پنهانی این دو چهره مهم طا-لبان به روسیه، حاکی از عمق اختلافات داخلی این گروه است که سبب دودستگی در میان سران آن از جهت سوگیری‌های سیاسی نسبت به قدرت‌های شرق و غرب شده است.
با توجه به همین واقعیت است که به رغم پنهان‌کاری طا-لبان، تاکنون بارها نشانه‌هایی از اختلاف عمیق درونی این گروه، به بیرون درز کرده و در مواردی هر دو جریان را تا مرز درگیری نظامی کشانده است.
بنابراین، آنچه سفر محرمانه و مخفیانه ملا برادر و ملا یعقوب را به روسیه، معنادار و قابل تأمل می‌سازد، رقابت شدید جاری در درون گروه طا-لبان است. به نظر می‌رسد این سفر، بیش از آن که برای جلب حمایت مسکو از حکومت طا-لبان صورت گرفته باشد، معطوف به تقویت جناح وابسته به ملا هبت الله است، تا اگر احیاناً امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طا-لبان از سفر به ناروی با دست پر برگردد، طیف ملا هبت الله نیز با حمایت روسیه، قادر به ایجاد توازن قوا در میان دو جناح اصلی گروه طا-لبان شود.
از سوی دیگر نزدیکی جبهه مقاومت احمد مسعود به روسیه و ایران، این گمانه را تقویت می‌کند که سفر او و امرالله صالح به مسکو برای دیدار با ملا برادر و ملا یعقوب، با اشاره آن دو کشور صورت گرفته و احتمالاً معطوف به خنثی‌سازی توطئه‌های زلمی خلیلزاد در دوحه و گفت‌وگوی مثمر بر سر حکومت فراگیر و قابل قبول برای مردم و جریان‌های سیاسی افغانستان است.
در این میان، صلاحیت قابل توجه هیئت طا-لبان در ناروی برای پذیرش بسیاری از شرایط غرب از جمله فعال‌سازی وزارت امور زنان در کابل، از موارد مهم و قابل توجهی است که در نهایت می‌تواند موجبات خرسندی جامعه جهانی برای شناسایی رسمی حکومت طا-لبان را فراهم کند؛ چیزی که هم به نفع طا-لبان و کشورهای حامی این گروه است و هم می‌تواند به خنثی‌سازی سناریوی تجزیه کشور توسط زلمی خلیلزاد کمک کند.

یادداشت: آرای مطرح شده در مقالات وارده به نویسندگان آن بر می‌گردد و خبرگزاری دید در این زمینه مسئول نیست.