تروریست باشند یا نه؛ آیا طالبان صلح می‌خواهند؟
آیا طالبان صلح می‌خواهند؟ آیا آن‌ها صادقانه در روند صلح اشتراک می‌کنند یا اینکه فقط با استفاده از این زمان و در حالی که نیروهای خارجی افغانستان را ترک می‌کنند، مخالفان خود را هر قدر که بتوانند می‌کشند.
ترجمه و تلخیص: سید طاهر مجاب- خبرگزاری دید
اگر به تعداد حملات تروریستی طالبان و شبه‌نظامیان وابسته به آن طی یک سال گذشته در افغانستان ببینید، احتمالاً چنین ارزیابی می‌کنید که گروه طالبان به دنبال صلح نیست. طبق کنسرسیوم مطالعات تروریسم دانشگاه مریلند، ۲۱ درصد از کل حملات تروریستی در جهان در سال ۲۰۱۹ در افغانستان رخ داده است. این امر بدین معنی است که از هر پنج واقعه تروریستی در جهان، یک واقعه از سوی طالبان انجام شده است – جنبش طالبان مرگبارترین گروه تروریستی در جهان است. طالبان نسبت به ۱۰ گروه تروریستی دیگر، مردم را بیشتر قتل عام کردند.
بنابراین، آیا طالبان صلح می‌خواهند؟ آیا آن‌ها صادقانه در روند صلح اشتراک می‌کنند یا اینکه فقط با استفاده از این زمان و در حالی که نیروهای خارجی افغانستان را ترک می‌کنند، مخالفان خود را هر قدر که بتوانند می‌کشند. نیروهای خارجی پس از ۲۰ سال پشتیبانی از نیروهای امنیتی، مردم و دولت افغانستان از این کشور بیرون می‌شوند.
این توافق‌نامه از چهار بخش در هم تنیده ساخته شده که دولت مشروع افغانستان را وارد مذاکرات مستقیم با گروه طالبان می‌کند؛ گروهی که مقر آن در پاکستان است. (ایالات متحده در توافق‌نامه امارت اسلامی افغانستان را به رسمیت نشناخته و به آن به عنوان طالبان اشاره می‌کند.)
نخستین دو بخش توافق‌نامه دوحه
۱. طالبان باید از هر نوع خشونت توسط هر گروهی علیه ایالات متحده و متحدانش جلوگیری کنند.
طالبان تا کنون این ماده توافق‌نامه را عملی نکرده و روزانه بیشترین حملات را علیه بزرگ‌ترین متحد امریکا در منطقه (که افغانستان باشد) رهبری می‌کند. طالبان توانسته حملات خود علیه نیروهای امریکایی را به صفر برساند و ثابت کرده که می‌توانند جلو خشونت جنگجویان خود را بگیرند.
۲. توافق‌نامه دوحه شامل ایجاد تضمین‌های مختلف، یک میکانیزم اجرایی، برنامه خروج نیروهای نظامی بین‌المللی – هرچند توافق‌نامه ذکر نکرده اما شامل نظامیان پاکستان نیز می‌شود.
ایالات متحده هدف خروج را پیش از برنامه برآورده کرده است. حکومت افغانستان بیش از ۴ هزار زندانی طالبان را رها کرد. تعهد قوی که نشان می‌دهد به دنبال صلح است گرچه امضاکننده توافق‌نامه دوحه نبود. طالبان حدود نیمی از ۱ هزار نیروی امنیتی افغانستان را آزاد کرده‌اند و در عین حال به اختطاف همچنان ادامه می‌دهند. امری که موجب تعجب بسیاری شده مبنی بر این که آیا طالبان ۱ هزار نیروی امنیتی حکومت را داشته که آزاد کنند یا فقط تبلیغات بوده است. از سویی هم، طالبان ثابت کرده که در مورد شروع گفت‌وگوهای صلح جدی نیستند.
دومین مرحله توافق‌نامه دوحه
۱. شروع مذاکرات میان‌افغانی بین جمهوری اسلامی افغانستان و جنبش طالبان
باور بر این است که طالبان اکنون درگیر دو گزینه باشند. نخست، آن‌ها ممکن تلاش کنند قبل از نشستن پای میز مذاکره برای افزایش اهرم فشار خود در حل و فصل با حکومت افغانستان، تا می‌توانند مردم افغانستان را بکشند. آن‌ها با این کار شاید می‌خواهند به اعضای جنبش و جامعه جهانی نشان دهند که هنوز هم قوی هستند، حتی پس از داخل شدن در روند صلح. دومین گزینه این است که طالبان به قتل عام افراد ملکی و نیروهای امنیتی افغانستان ادامه می‌دهند، چون اصلاً علاقه‌مندی به صلح ندارند و با خروج کامل نیروهای خارجی، فقط از این روند به عنوان پوشش جهت تضعیف دشمن خود استفاده می‌کنند.
با این حال، حکومت افغانستان با جدیت پروتکل‌های کاهش خشونت را پس از توافق‌نامه دوحه دنبال می‌کند و حتی هفته‌ها نیروهای خود را در حالت دفاعی قرار داد. اما اکنون از هر وسیلۀ ممکن برای حفاظت از مردم افغانستان استفاده می‌کند.
اوایل سال جاری، من با گروهی از افسران نظامی آسیای جنوبی و مرکزی در سنتکام صحبت کردم که شامل جنرالان افغانستان و پاکستان (جنرالان آی اس آی پاکستان) می‌شد. ما در مورد گزینه‌ها برای امنیت آینده منطقه بحث کردیم. پس از سه روز بحث و مناظره، حتی جنرال‌های پاکستانی توافق کردند که جنبش طالبان با وحشی‌گری‌های خود، مردم افغانستان را علیه خود ساخته است. وقتی به جنرال‌های پاکستانی انتخاب بین طرف‌داری با تروریستان و طالبان، در عوض پیدا نمودن راهی برای رفاه و صلح، داده شد، گفتند که طالبان و پاکستان باید از رفاه اقتصادی در منطقه و صلح طرف‌داری کنند.
در سال جاری خواهیم دید که آیا طالبان در مورد صلح جدی هستند یا خیر. اگر نباشند، انتظار می‌رود نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان حملات تهاجمی بزرگی را راه‌اندازی کنند، ناتو برنامه خروج نیروها را ملغی کرده و ایالات متحده به طور کامل سلاح‌های ضدتروریزم را علیه طالبان آزاد خواهد کرد. در حال حاضر، طالبان به عنوان یک گروه تروریستی از سوی ایالات متحده شناخته نشده است. من فکر می کنم اگر طالبان این فرصت را از دست دهند، این امر تغییر خواهد کرد.
در حال حاضر، بسیاری از نکات مهم محور این جنگ چند دهه در جانب طالبان قرار دارد، جهان باید از نزدیک آن‌ها را زیر نظر گرفته و متقاعد کند تا گزینه‌هایی را برگزینند که منجر به صلح شود.
