روند صلح؛ عبدالله یا غنی، کدام به امریکا نزدیک تر است

داکتر عبدالله اکنون در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آتی، بیشتر از هر زمان دیگر می‌خواهد به امریکایی‌ها بگوید که او می‌تواند بدیل آقای غنی در ارگ باشد و امریکا از او حمایت کند.

کمتر از یک هفته دیگر تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ششم ماه میزان فاصله داریم. با آن‌که با گذشت هر روز، به روز برگزاری انتخابات نزدیک‌تر می‌شویم اما، دیده می‌شود که برای داکتر عبدالله رییس اجرایی حکومت وحدت ملی و نامزد دسته انتخاباتی« ثبات و همگرایی» صلح اولویت دارد.
داکتر عبدالله روز جمعه ۲۹ سنبله، در مراسم یادبود از هشتمین سالروز ترور برهان‌الدین ربانی رییس پیشین شورای عالی صلح، در کابل گفت که اولویت مردم صلح است و در این حوزه موقف واحد دارند. رییس اجرایی حکومت در حالی صلح را اولویت می‌خواند که مذاکرات صلح از جانب دونالد ترامپ رییس ایالات متحده امریکا متوقف شده است و همین طور راه برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان هموار‌تر گردیده است. عکس داکتر عبدالله، محمد اشرف غنی از نامزدان انتخابات آتی، برگزاری انتخابات را اولویت تعریف می‌کند و تمام تلاش‌های در پیوند به مذاکرات صلح را تا برگزاری انتخابات متوقف نموده است.
با تاکید عبدالله روی صلح به نظر می‌رسد که دو رهبر حکومت در پیوند صلح و انتخابات دیدگاه واحدی ندارند. هر چند مذاکرات صلح چندی پیش از سوی امریکا متوقف شد اما، آقای عبدالله با تلاش‌های زلمی خلیلزاد نماینده ویژه وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان زیاد مخالف نبود. از سنبله سال پار که روند صلح با طالبان به رهبری آقای خلیلزاد کلید خورد، عبدالله هیچ‌گاهی از عملکرد زلمی خلیلزاد انتقاد نکرد. سکوت عبدالله یک معنایش این می‌تواند باشد که او با برنامه خلیلزاد و دولت امریکا در روند صلح موافق است و مشکلی ندارد.
برعکس عبدالله، آقای غنی مدام از عملکرد نماینده امریکا در حوزه مذاکرات صلح با گروه طالبان انتقاد داشته است. رییس جمهور غنی در صحبت با طلوع نیوز به گونه آشکارا گفت که پیش‌بینی‌های آقای خلیلزاد در پروسه صلح غلط از آب درآمده است. پیشتر برخی از مقامات ارشد حکومت به شمول حمدلله محب مشاور شورای امنیت ملی کشور از زلمی خلیلزاد انتقاد کرده بود. آقای غنی با متن تفاهم صلح میان امریکا و طالبان هم مشکل داشت. هر چند که این تفاهم‌نامه به مرحله امضا نرسید. مذاکرات صلح در حالی متوقف شده است که هنوز کابل و واشنگتن در پیوند به گفت‌وگو‌های صلح مشکلات و اختلاف نظر جدی دارند.
صلح در حالی برای آقای عبدالله اولویت است که حلقاتی سیاسی هم در کابل، صلح و از سرگیری مذاکرات صلح را اولویت می‌پندارند تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری. حامد کرزی رییس جمهور پیشین کشور و عطامحمد نور رییس اجرایی جمعیت اسلامی از جمله چهره‌هایی به شمار می‌روند که در آستانه انتخابات، همچنان روی صلح پافشاری دارند. چیزی که خواست گروه طالبان و برخی از کشور‌های منطقه نیز می‌باشد.
برنامه عبدالله چیست؟
به نظر می‌آید که داکتر عبدالله همزمان با آمادگی برای انتخابات ریاست جمهوری و تاکید روی روند صلح، تلاش دارد با حرکت‌هایی که در افغانستان در پیوند صلح و مذاکرات جریان دارد، خود را همسو و نزدیک نشان بدهد. ممکن هماهنگی‌هایی نیز وجود داشته باشد. از جانب دیگر می‌خواهد به امریکایی‌ها بگوید که او هم دوست‌دار صلح است و از تلاش‌های این کشور در بحث صلح استقبال می‌کند. در پنج سال گذشته عبدالله هیچ‌گاه از سیاست کلی امریکا در افغانستان انتقاد نکرد و در برابر انحصار گرایی آقای غنی، مدام سکوت کرد و گفت که برای او منافع ملی مهم است تا مسایل دیگر. جان کری وزیر خارجه پیشین امریکا در تازه ترین کتابش« هر روز غنیمت است» عبدالله را سیاست‌مدار با « حوصله» تعریف کرده است.

در چند روز گذشته، امریکایی‌ها در فضای عمومی از آقای غنی به عنوان رییس جمهور کشور انتقاد می‌کنند. امریکایی‌ها اعلامیه‌ای صادر کردند که باید انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به به گونه شفاف و به دور از تقلب برگزار شود و نتیجه انتخابات بازتاب رای و انتخاب شهروندان افغانستان باشد. حال پیش از برگزاری انتخابات، امریکایی‌ها به گونه ضمنی به آقای غنی گفته‌اند که این کشور نمی‌تواند از یک انتخابات تقلبی و جعلی حمایت کند. برخی از چهره‌های سیاسی در خصوص تقلب در انتخابات هشدار داده‌اند. صلاح‌الدین ربانی سرپرست وزارت خارجه کشور گفته اگر انتخابات ریاست جمهوری با تقلب همراه باشد، این‌‌بار کسی کوتاه نمی‌آید. شاید منظور رییس حزب جمعیت اسلامی، انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ باشد. پس از اعلامیه‌ای که در آن روی شفافیت انتخابات تاکید شد، وزارت خارجه امریکا اعلامیه دیگری نیز صادر کرد که در آن از تعلیق بخشی از کمک‌های این کشور به حکومت افغانستان خبر داد. در چند سال گذشته یک باور این بود که امریکا در انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو برای بار دیگر از به قدرت رسیدن آقای غنی حمایت نمی‌کند. رسانه‌های امریکا پیوسته گزارش کردند که آقای غنی در این چند سال منافع امریکا را نیز به خطر انداخته است.
استدلال نویسنده این است که داکتر عبدالله اکنون در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آتی، بیشتر از هر زمان دیگر می‌خواهد به امریکایی‌ها بگوید که او می‌تواند بدیل آقای غنی در ارگ باشد و امریکا از او حمایت کند. عدم مخالفت او با چگونگی مذاکرات صلح می‌تواند به این معنا هم باشد.