آخرین اخباراسلایدشوافغانستانتحلیلسیاستمنطقه

نشست امنیت منطقه‌ای تهران و حضور کابل در متن

افغانستان می‌تواند با حضور قدرتمند و منسجم در نشست‌های منطقه‌ای نظیر نشست تهران، کمبود حضور خود را در مذاکرات میان امریکا و طالبان در مسئله تامین امنیت و صلح پایدار جبران کند.

حتماً این مثل را که می‌گوید« از صد خویش یک همسایه پیش» شنیده‌اید. منظور از گفتن این مثل پرداختن به «نشست امنیت منطقه‌ای» است که در تهران، با حضور مشاوران امنیت ملی افغانستان، ایران، روسیه، چین، ازبیکستان، تاجیکستان، هند و با موضوع ثبات و امنیت در افغانستان برگزار شد.
در این نشست که اهمیت آن برای تامین ثبات پایدار در افغانستان بیشتر از تلاش‌های جاری صلح به رهبری امریکا دانسته می‌شود، افغانستان موضوع مورد بحث بود و در آن نظرات و نگرانی‌های امنیتی کشورهای منطقه و همسایگان افغانستان مطرح شد. در این نشست اما از پاکستان کسی نمایندگی نمی‌کرد.
مطالب مطرح شده در نشست: ایجاد سازوکارهای همکاری منطقه در مبارزه با هر نوع تروریزم، اجتناب از یک جانبه گرایی و زورگویی و آمادگی کشورهای منطقه به سرمایه‌گذاری در افغانستان برای کاهش فقر.
در مسئله تامین امنیت و صلح افغانستان دو جریان وجود دارد. یکی جریانی است که امریکا آن را رهبری می‌کند ولی کابل در حاشیه است. دوم تلاش‌های منطقه‌ای است که در آن حکومت افغانستان در متن قرار دارد.
در مذاکرات میان امریکا و طالبان، همه چیز کتمان شده و در حالت ابهام قرار دارد. در آن مذاکرات بدبینی‌های توده‌ای نسبت به عملکرد زلمی خلیلزاد فرستاده ویژه امریکا برای روند صلح افغانستان خیلی زیاد است، چون در بیش از ده دور مذاکره، چیزی که بتواند قناعت مردم افغانستان را در این امر فراهم کند به رسانه‌های داده نشده است. مصاحبه‌هایی که خلیلزاد پس از هر دور مذاکره داشته، نیز بیشتر به « تو هم راست میگی – تو هم راست میگی» می‌ماند تا موضع مشخص یک دیپلمات. دیدارهای خلیلزاد با زمامداران افغانستان نیز رسانه‌ای نمی‌شود که در آن چه می‌گذرد، ولی دست کم یک بار موضع‌گیری حمدالله محب در واشنگتن علیه خلیلزاد این گمان را تقویت کرد که حتا رهبران حکومت نیز به اقدامات او در این خصوص اعتماد ندارند، یا دست کم احساس می‌کنند که راست نمی‌گوید.
در این سو اما، نشست امنیت منطقه‌ای تهران کابل را در متن قضایا مطرح می‌کند. مواضع کشورهای منطقه در رابطه به بحران افغانستان به صورت واضح مطرح می‌شود و همه نسبت به سیاست‌های امریکا شک و شبهه دارند.
نقش کشورهای منطقه در تامین صلح:
سناتور راند پال سناتور جمهوری‌خواه امریکایی که به تازگی افغانستان آمده و با مقامات کابل دیدار داشت، گفته است که «منطقه» بهتر از امریکا می‌تواند افغانستان را کمک کند. اگر یک سخن درست و به جا از جانب امریکایی‌ها در ۱۸ سال گذشته نسبت به وضعیت افغانستان گفته شده باشد، همین است.
آقای پال به خوبی درک کرده که سرنوشت افغانستان با همسایگان و کشورهای منطقه گره خورده و تا نگرانی‌های آنان رفع نشود، امریکا همچنان به شکست خویش باید ادامه بدهد.
روسیه و چین هم دو بازیگر بزرگ جهانی هستند و هم در قضایای افغانستان خود را دخیل و همکاسه می‌دانند. این دو کشور از ناحیه داعش و برخی گروه‌های دیگر تروریستی شدیداً نگران هستند و می‌خواهند که مرزها و حوزه نفوذ شان کاملاً در امنیت باشد. ایران نیز کشور پر قدرت در همسایگی افغانستان است که از حضور داعش نگران بوده و منافع خود را در ثبات افغانستان می‌بیند. کشورهای ازبیکستان و تاجیکستان البته زیاد پرقدرت نیستند ولی آن‌ها دنباله رو روسیه بوده و مطابق سیاست‌های مسکو حرکت می‌کنند.
هند اما وضعیت کمی متفاوت دارد. این کشور رقیب جدی پاکستان است. در برابر حملات تروریستی آسیب پذیر بوده و نیاز مبرم به منابع انرژی آسیای میانه دارد.
هند علاقمند ثبات در افغانستان است. دهلی نو تلاش کرده که با کمک‌های بیشتر زمینه رشد اقتصادی افغانستان را فراهم کند تا از سرباز گیری سازمان‌های تروریستی بکاهد.
ایران و پاکستان:
در قضایای افغانستان اما نقش ایران و پاکستان متفاوت و برجسته تر از دیگران است. پاکستان در نشست امنیت منطقه‌ای تهران حضور نداشت(کاش حضور می‌داشت). ایران با داشتن روابط فرهنگی و هژمونی تاریخی و پاکستان با تسلط بر بخش بزرگ از جامعه افغانستان می‌توانند تقش بارزی در ثبات و امنیت افغانستان بازی کنند. کار با ایران ساده‌تر است چون این کشور نگران حضور داعش است. پاکستان کمی وضعیت حساس دارد. این کشور در کنار تسلط بر سازمان‌های تروریستی، نگران حضور هند نیز در افغانستان است. باید برای پاکستان تضمین داده شود که حضور هند به معنی صدمه دیدن منافع آن کشور نیست.
افغانستان می‌تواند با حضور قدرتمند و منسجم در نشست‌های منطقه‌ای نظیر نشست تهران، کمبود حضور خود را در مذاکرات میان امریکا و طالبان در مسئله تامین امنیت و صلح پایدار جبران کند.

نویسنده

شکوهمند- خبرگزاری دید

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا