آخرین اخبارافغانستانپاکستانتحلیلترجمهسیاست

تی‌تی‌پی؛ گزینه‌های دشوار پاکستان

هنگامی که پاکستان برای اولین بار پس از بازگشت طا-لبان افغانستان به قدرت، با تحریک طا-لبان پاکستان وارد گفت‌وگو شد، در ابتدا حرکت‌های مثبتی وجود داشت. مذاکرات با میانجی‌گری شبکه حقانی منجر به آتش‌بس از سوی تحریک طا-لبان پاکستان شد. در ازای آتش‌بس، پاکستان برخی از اعضای تحریک طا-لبان پاکستان را آزاد کرد. همچنین اجازه بازگشت صدها ستیزه‌جوی تحریک طا-لبان پاکستان را به عنوان بخشی از اقدامات اعتمادسازی داد. این حرکت اما به سرعت نتیجه معکوس داد

به تاریخ ٢٦ نوامبر دو غیرنظامی جان خود را از دست دادند و ١٠ نفر دیگر از جمله سه پرسونل نیروهای امنیتی در یک حمله انتحاری در منطقه باکاخیل بنو زخمی شدند. این حمله آخرین مورد از سری حوادث تروریستی در ماه‌های اخیر بود. تحقیقات در مورد حمله اخیر به این نتیجه رسید که بمب‌گذار انتحاری یک تبعه افغانستان است. گروه حافظ گل بهادر این مسئولیت را بر عهده گرفت. به گفته مقامات امنیتی پاکستان، این شانزدهمین حمله انتحاری بود که توسط اتباع افغانستان انجام شد. تعداد حملات درست از زمان بازگشت طا-لبان افغانستان به قدرت در اگست ٢٠٢١ افزایش یافته است. نماینده سفارت افغانستان (تحت کنترول طا-لبان) در اسلام‌آباد پس از حمله ٢٦ نوامبر به دفتر امور خارجه احضار شد. پاکستان نه تنها به استفاده از خاک افغانستان اعتراض شدید کرد، بلکه فهرستی از خواسته‌های تازه را نیز ارایه کرد.

منابع فاش کردند که چهار خواسته کلیدی به نماینده (طا-لبان) افغانستان ابلاغ شد: تحقیق کامل در مورد حمله بنو و اقدام شدید علیه عاملان و شرکای جرم؛ «اقدامات قابل تایید» فوری علیه همه گروه‌های تروریستی و پناهگاه‌های آن‌ها؛ بازداشت حافظ گل بهادر و تحویل وی به پاکستان و اطمینان از جلوگیری از استفاده شدن خاک افغانستان برای تروریزم علیه پاکستان.

طا-لبان افغانستان تا کنون از توسل به زور علیه تحریک طا-لبان پاکستان خودداری کرده‌اند. هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که کابل مسیر خود را تغییر دهد. طا-لبان افغانستان علناً اعلام کرده‌اند که تحریک طا-لبان پاکستان مشکل داخلی پاکستان است. اما آن‌ها به طور خصوصی و از طریق مقالات منتشر شده در رسانه‌های افغانستان دلایلی را بیان کرده‌اند که چرا نمی‌توانند به طور مستقیم با تی‌تی‌پی TTP برخورد کنند. یکی از این مقالات در طلوع نیوز به نقل از برخی از مقامات ناشناس طا-لبان منتشر شد. آن‌ها سه دلیل اصلی را برای عدم اقدام علیه تحریک طا-لبان پاکستان ذکر کردند. اول، تحریک طا-لبان پاکستان به طا-لبان افغانستان در مبارزه با نیروهای ناتو به رهبری ایالات متحده کمک کرد. دوم این‌که این سنت افغانستانی‌ها نیست که علیه مهمانان خود اقدام کنند. سوم، هر اقدامی علیه تحریک طا-لبان پاکستان ممکن است اعضای آن را مجبور به پیوستن به داعش کند. از این رو، طا-لبان افغانستان احساس می‌کنند بهترین راه پیش‌رو، گفت‌وگو با تحریک طا-لبان پاکستان است. حکومت موقت مدعی است که ٩٠ درصد مسایل بین پاکستان و تحریک طا-لبان پاکستان قبل از شکست مذاکرات صلح یک سال پیش حل شده بود. مقامات طا-لبان تغییر استراتژی پاکستان را عامل این شکست می‌دانند. با افزایش فشار پاکستان، طا-لبان افغانستان بر این موضوع که اسلام‌آباد باید جایگزین‌هایی را برای گزینه‌های نظامی پیشنهاد کند، قاطع هستند.

در این میان پاکستان آماده باج دادن نیست. حاضر نیست با گروه تروریستی صحبت کند. این احساس وجود دارد که تحریک طا-لبان پاکستان همیشه از گفت‌وگوها برای احیای مجدد قوت خود استفاده می‌کرد. هنگامی که پاکستان برای اولین بار پس از بازگشت طا-لبان افغانستان به قدرت، با تحریک طا-لبان پاکستان وارد گفت‌وگو شد، در ابتدا حرکت‌های مثبتی وجود داشت. مذاکرات با میانجی‌گری شبکه حقانی منجر به آتش‌بس از سوی تحریک طا-لبان پاکستان شد. در ازای آتش‌بس، پاکستان برخی از اعضای تحریک طا-لبان پاکستان را آزاد کرد. همچنین اجازه بازگشت صدها ستیزه‌جوی تحریک طا-لبان پاکستان را به عنوان بخشی از اقدامات اعتمادسازی داد. این حرکت اما به سرعت نتیجه معکوس داد. تروریست‌های بازگشته به زودی شروع به هدف قرار دادن نیروهای امنیتی کردند. ارقام دولت حاکی از آن است که از زمان تسلط طا-لبان در اگست ٢٠٢١، ٦٠ درصد افزایش در حملات تروریستی و ٥٠٠ درصد افزایش در حملات انتحاری وجود داشته است.

پس از حملات اخیر، پاکستان از مجاری دیپلماتیک به رژیم کابل اطلاع داده است که هرگونه حمله آتی پاسخ قاطعانه را به دنبال خواهد داشت. مقامات جزییات را فاش نمی‌کنند اما احتمال حملات فرامرزی منتفی نیست. در اپریل سال گذشته پاکستان حملات هوایی برون‌مرزی را انجام داد. اما این حملات هرگز به طور علنی و رسمی تایید نشدند. کاری که آن حملات انجام داد این بود که طا-لبان افغان تحریک طا-لبان پاکستان را متقاعد کردند تا پای میز مذاکره بیاید و آتش‌بس اعلام کند. اما این بار پاکستان علاقه‌ای به گفت‌وگو ندارد. تنها چیزی که می‌خواهد پایان حملات تروریستی فرامرزی است. آیا هشدار پاکستان کارساز خواهد بود؟ نشانه‌ها حاکی است که طا-لبان افغانستان ممکن هیچ چیز ملموسی انجام ندهند. در نهایت، پاکستان باید گزینه‌هایی را انتخاب کند که اتحادهای مجدد بسیاری را به همراه داشته باشد.

نویسنده

کامران یوسف

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا