کارشناسان: طا-لبان پنهانی از سوی امریکا حمایت می‌شوند/ هدف ناامن سازی آسیای میانه است
خبرگزاری دید: به دنبال اظهارات جو بایدن رییس جمهور امریکا و واکنش‌ها، شماری از کارشناسان سیاسی به این باور هستند که طا-لبان در راستای منافع امریکا در منطقه نقش بازی می‌کنند در حالی که تاکنون شرایط به رسمیت شناخته شدن از سوی جهان را ندارند.
جو بایدن رییس جمهور امریکا در یک نشست خبری مدعی شد که القاعده در افغانستان نیست و ایالات متحده از طا-لبان برای از بین بردن حضور گروه‌های تروریستی در این کشور کمک گرفته است.
با این حال، گزارش اخیر تیم نظارت بر تحریم و پشتیبانی تحلیلی سازمان ملل متحد می‌گوید که القاعده در افغانستان «پناهگاه امن» دارد و «روابط بین طا-لبان و القاعده نزدیک و در زندگی با همی قرار دارد».
بایدن در یک کنفرانس مطبوعاتی به تاریخ ۳۰ جون گفت: یادت می‌آید در مورد افغانستان چه گفتم؟ گفتم القاعده آنجا نخواهد بود. گفتم آنجا نخواهد بود. گفتم از طا-لبان کمک می‌گیریم. چه خبر است؟ چه جریان دارد؟ رسانه خود را بخوانید. حق با من بود».
این گفته‌های رییس جمهور امریکا واکنش‌های زیاد ملی و بین‌المللی را در پی داشت، برخی‌ها طا-لبان را به مثابه گروه واگنر امریکا عنوان کردند و برخی‌ها گفتند که بایدن در اشتباه است چون القاعده در قلب کابل پناهگاه امن دارد.
با این همه کارشناسان سیاسی می‌گویند طا-لبان در راستای تامین منافع امریکا و قطع کانال ارتباطی میان آسیای میانه و چین فعالیت می‌کنند.
مهدی افضلی پژوهشگر مطالعات جنوب آسیا به خبرگزاری دید می‌گوید که «هیچ تردید وجود ندارد که طا-لبان یک گروه استخباراتی است و گروه‌های استخباراتی می‌توانند در جنگ‌های نیابتی مورد استفاده قرار بگیرند. از طرف دیگر طا-لبان یک گروه ایدلوژیک و مذهبی است و چنین گروه‌های مذهبی بیشتر در جنگ‌های نیابتی مورد استفاده قرار می‌گیرند».
آقای افضلی می‌افزاید، امروز هم وقتی امریکا از طا-لبان حمایت می‌کند نشان‌دهنده این است که طا-لبان در افغانستان از سوی امریکا برای ترتیب و هماهنگی یک پروژه سیاسی امنیتی ایجاد شده است.
وی همچنان گفت که طا-لبان از این ناحیه به عنوان یک ابزار قدرت‌مند برای منافع امریکا نقش ایفا می‌کند و این نقش نقش کلیدی است، پروژه کانال قوش‌تپه، جابجایی نفوس که در شمال صورت می‌گیرد نشان دهنده آن است که طا-لبان در راستای منافع امریکا در منطقه نقش بازی می‌کند.
از سویی هم، محمد باقر محسنی کارشناس مسایل سیاسی در صحبت به خبرگزاری دید، می‌گوید که حاکمیت طا-لبان در افغانستان در پی توافقنامه دوحه صورت گرفته است اگر این توافقنامه امضا نمی‌شد تسلط طا-لبان و خروج نیروهای خارجی بعید به نظر می‌رسید.
آقای محسنی افزود که طا-لبان از یک طرف می‌گویند که هیچ ارتباط با امریکا ندارند و از طرف دیگر خواستار به رسمیت شناختن امریکا و روابط دو جانبه با این کشور است در حالی که امریکا و در کل جامعه جهانی شروطی را برای به رسمیت شناختن طا-لبان گذاشته است.
به گفته محسنی، ایجاد حکومت همه شمول، تامین حقوق زنان مبارزه علیه گروه‌های تروریستی و جلوگیری از تبدیل شدن افغانستان به پناهگاه گروه‌های تروریستی است.
به باور آقای محسنی، اگر طا-لبان بخواهند که به اهداف استراتژیک و دراز مدت شان برسند ضرورت ایجاب می‌کند که یک سلسله خواست‌های جامعه جهانی که مطابق با منافع افغانستان باشد از سوی طا-لبان پذیرفته شود. با عنوان نمونه حکومت همه شمول و کثرت گرایی قومی و سیاسی یکی از ضرورت‌های اساسی افغانستان است رعایت حقوق زنان نیز ضرورت است.
آقای محسنی می‌گوید که در عرصه بین‌الملل بر اساس کنوانسیون‌های بین‌المللی یک سلسله نورم‌ها و پرنسیب‌های وجود دارد که حکومت‌های سیاسی باید این شرایط را بپذیرند، مثلاً حکومت بر مبنای اراده مردم به وجود بیاید که در افغانستان این نورم‌های بین‌المللی رعایت نشده است، به همین دلیل موضوع به رسمیت شناختن امارت اسلامی از سوی امریکا مشکل خواهد بود.
