منطقه و جهان؛ معضل تضاد منافع و همکاری مشترک در افغانستان

آنچه در ارتباط به ختم جنگ در افغانستان کمتر به آن توجه شده که مهم نیز است، نقش کشور های منطقه به ویژه همسایه‌گان افغانستان بوده است. سران ناتو اخیراً در پایان نشست بروکسل با صدور یک اعلامیه از ایران، روسیه و پاکستان خواستند که برای ثبات در افغانستان همکاری لازم بکنند.

تلاش‌هایی برای پایان جنگ و صلح با طالبان شدت گرفته است. امروز محمد اشرف غنی رییس جمهور کشور چنانچه بارها مطرح کرده است؛ یک بار دیگر گفت که برای ختم جنگ در افغانستان اجماع جهانی و منطقه‌ای شکل گرفته است.
درعین حال، در یک سال اخیر نشست‌هایی در سطح کشورهای منطقه در مورد صلح و مذاکره با طالبان برگزار شده است. اخیراً عالمان دین ۲۳ کشور اسلامی در عربستان سعودی گرد هم جمع شدند و جنگ چندین ساله طالبان را در افغانستان « فتنه » عنوان کردند.
اما گروه طالبان در واکنش به این نشست، اعلامیه داد که این اجلاس آجندای سیاسی ایالات متحده امریکا است و هر گروهی که جنگ این گروه را حرام عنوان می‌کند، کمکی است به اشغال افغانستان توسط امریکا.
گروه طالبان بارها مطرح کرده است که افغانستان کشور اشغال شده به دست امریکا است و تا زمانی که آن‌ها( امریکایی‌ها) حضور داشته باشند به پیکار شان ادامه خواهند داد.
به تازه‌گی یک روزنامه امریکایی گزارش کرد که دونالد ترامپ رییس جمهور امریکا به دیپلمات‌های این کشور دستور داده است که با گروه طالبان زمینه مذاکره را فراهم کنند.
طالبان امروز گفتند که نماینده‌گان آن‌ها در دفتر قطر منتظر تماس رسمی امریکا به منظور مذاکره هستند.
بحث مذاکره مستقیم امریکا با طالبان در روزهای گذشته با موجی از واکنش‌ها مواجه شد.
مجلس سنا و برخی از رسانه‌ها به نقل از ریاست جمهوری تاکید دارند که مدیریت صلح و مذاکره با طالبان باید از سوی حکومت افغانستان انجام شود.
برخی آگاهان هم نشستن امریکا و طالبان را روی میز به منظور گفت‌وگو، به معنی به حاشیه رفتن حکومت تعریف کردند.
گروه طالبان همواره به پیشنهاد حکومت افغانستان پاسخ رد داده است و به باور این گروه، حکومت استقلالیت سیاسی و حقوقی ندارد. در واقع روی همین دلیل تاکید می‌شود که نقش افغانستان می‌بایست در مذاکره با طالبان برجسته باشد.
ارگ نیز اعلام کرده است که گفت‌وگوهای صلح به رهبری حاکمیت افغانستان باشد. جامعه جهانی و ایالات متحده امریکا در گذشته به خواست طالبان مبنی بر مذاکره با این گروه، پاسخ رد می‌داد و می‌گفت که روند صلح باید به رهبری حکومت افغانستان باشد.
رییس جمهور نیز به تازه‌گی گفته، از دستارودهای حکومت وحدت ملی آتش‌بس با طالبان بود.
با این وجود، مردم افغانستان که بیشترین قربانی این جنگ را داده‌اند، دوست دارند که جنگ پایان یابد و مردم به فردای خود امیدوار شوند.
آنچه در ارتباط به ختم جنگ در افغانستان کمتر به آن توجه شده که مهم نیز است، نقش کشور های منطقه به ویژه همسایه‌گان افغانستان بوده است. سران ناتو اخیراً در پایان نشست بروکسل با صدور یک اعلامیه از ایران، روسیه و پاکستان خواستند که برای ثبات در افغانستان همکاری لازم بکنند.
پاکستان متهم به حمایت از هراس‌افگنان و گروه طالبان در جنگ افغانستان است. پرویز مشرف رییس جمهور سابق پاکستان در مصاحبه‌ای با بی بی سی با لحن غیر مستقیم می‌گوید که پاکستان و افغانستان جنگ نیابتی دارند. آٌقای مشرف تاکید دارد که هند را از افغانستان بیرون کنید ثبات به کابل برخواهد گشت.
تضاد منافع اسلام‌آباد و دهلی نو کمک کرده است تا جنگ افغانستان اندکی پیچیده شود. انتظار می‌رود که رییس جمهور غنی طوری نقش بازی کند که هند و پاکستان به منافع کابل نیز اهمیت قایل شوند.
ایران و روسیه نیز در جنگ افغانستان تضاد منافع دارند. امریکا ایران و روسیه را متهم به حمایت از طالبان در افغانستان می‌کند. از جانب دیگر این دو کشور واشنگتن را به حمایت از گروه داعش و انتقال آن به افغانستان متهم می‌کنند. وقتی این کشورها در افغانستان خواهش متضاد دارند چطور ممکن است که برای پایان جنگ گامی بردارند.
پس از آن که دونالد ترامپ رییس جمهور امریکا از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد، روابط تهران و واشنگتن تیره‌تر از پیش شد. هر چند که اختلاف ایران و امریکا عمر درازی دارد.
همزمان وقتی ترامپ از برجام بیرون شد، این نگرانی پخش شد که احتمال می‌رود که تنش تازه ایران و امریکا روی ثبات در منطقه به ویژه در افغانستان تاثیرات منفی وارد نماید.
در فرجام، چگونگی سیاست خارجی افغانستان که توام با مشکلات است، می‌تواند برخی کشورها را قناعت بدهد که برای دست‌یابی به خواست‌های شان کابل را میدان بازی انتخاب نکنند.
اختر سهیل- خبرگزاری دید