اهانت؛ سلاحي كه صاحب خود را مي‌كشد!
۱٫ نيكولا ماكياولي، بنيانگذار علم سياست مدرن، در كتاب «گفتارها» توصيه‌اي براي سياستمداران دارد كه خيلي جالب است. ماكياولي مي‌گويد، يك سياستمدار هيچ‌گاهي نبايد به دشمن خود اهانت كند، اهانت سلاحي است كه به خود توهين‌كننده آسيب مي‌رساند.
ماكياولي در اين خصوص به تاريخ استناد كرده و مي‌گويد:« گابادس، سردار ايراني، زماني دراز شهر آميدا را محاصره كرد و چون نتوانست موفقيتي داشته باشد، تصميم گرفت كه به محاصره شهر پايان بخشيده و برگردد. در هنگام برگشت، ساكنان شهر بر برج و باروهاي شان بلند شده و سردار ايراني را توهين كرده و بزدل و تن‌پرور خواندند. گابادس بر مردم خشم گرفت و از تصميم خود منصرف شده و دو باره به شهر حمله كرد و در ظرف چند روز آميدا را تسخير كرده و همه‌جا ويران نمود.»
نتيجه‌اي كه ماكياولي از اين رويداد مي‌گيرد اين است كه اهانت، دشمن را به انتقام‌گيري حريص‌تر مي‌سازد.
٢ . بزرگ‌ترين خبط سياسي حكمتيار پس از بازگشتش از غار اين بود كه توصيه ماكياولي را ناديده گرفته و در نخستين گام به اهانت رقباي خود آغازيد. در حالي كه او مي‌توانست با توجه به شرايط زماني – مكاني انعطاف‌پذيري پيشه كرده از خود چهره متفاوت‌تري به نمايش بگذارد، كين‌ها و كدورت‌هاي گذشته را مسكوت گذاشته و به اعتمادسازي با جريان‌هاي رقيب بپردازد، اما او متاسفانه بر خلاف احمد شاه مسعود «قهرمان ملي» سخن گفت و با نسبت‌هاي اهانت‌آميزي توصيفش كرد.
او همچنان به فرهنگ، زبان و ادبيات مردم تاخته و به تعصب قومي و زباني دامن زد.
حكمتيار اگرچه از گذشته يك چهره منفور در ميان مردم بود، اما اگر پس از بازگشت از غار زبان خود را به اهانت و دشنام نمي‌آلاييد و چهره نرم‌تر و انعطاف‌پذيرتر از خود به نمايش مي‌گذاشت، شايد مردم هم سهل‌تر با او برخورد مي‌كردند. ولي او وقتي زبان به اهانت و تبعيض و تعصب گشود، فقط به خود زيان رسانيد و نتيجه نيز اين شد كه در هرات با لنگه كفش استقبالش كردند.
ماكياولي راست گفته است كه «اهانت سلاحي است كه به خود توهين‌كننده آسيب مي‌رساند.»
سلاحي را كه حكمتيار به سوي رقباي خود نشانه رفته بود به سينه خودش شليك شد.
نویسنده: عبدالشهید ثاقب
