آخرین اخبارافغانستانتحلیلسیاست

خروج احتمالی نظامیان امریکایی؛ گزینه‌های کابل چیست؟

ظرفیت نیروهای نظامی و امنیتی کشور باید بیش از پیش برای خروج احتمالی نظامیان امریکایی مورد بررسی قرار بگیرد و همچنین دیگر گزینه‌های موجود را که بتواند در صورت خروج امریکا به کمک مردم افغانستان بیاید، در نظر داشته باشند.

بعد از عقب نشینی نیروهای نظامی امریکایی از شمال شرق سوریه و ایجاد خلاء قدرت در این منطقه این سئوال مطرح می‌شود که اگر این پالیسی در افغانستان انجام شود، چه پیامدی خواهد داشت؟
بعد از هجده سال حضور نظامی امریکا در افغانستان و شکل گیری موافقت‌نامه‌های امنیتی و استراتژیک با این کشور و عدم دستیابی به صلح و امنیت در افغانستان، بسیاری از تصمیم گیران امریکا خصوصاً رییس جمهور این کشور دونالد ترامپ خواستار خروج نیروهای این کشور از افغانستان است. اما حضور بعضی مقامات نظامی، با تجربه کار در افغانستان در کنار رییس جمهور ترامپ بارها باعث تلطیف تصمیمات وی در قبال افغانستان شده است.
اما مخالفان داخلی علیه حضور امریکا در افغانستان، شدت یافتن پروسه صلح بعد از یک وقفه طولانی، تکرار سخنان ترامپ مبنی بر خروج نیروهای نظامی این کشور از افغانستان و خروج این نیروها از شمال شرق سوریه همه دال بر تاکید این کشور بر خروج نظامیانش از افغانستان است.
دولت و مردم افغانستان باید بیش از پیش امادگی لازم را برای چنین تصمیمی در نظر بگیرند. ظرفیت نیروهای نظامی و امنیتی کشور باید بیش از پیش برای خروج احتمالی نظامیان امریکایی مورد بررسی قرار بگیرد و همچنین دیگر گزینه‌های موجود را که بتواند در صورت خروج امریکا به کمک مردم افغانستان بیاید، در نظر داشته باشند. مطمئناً امریکا با تمام تعهدی که در قبال تصمیمات و تعهدات دوجانبه با افغانستان دارد، می‌تواند در هر شرایطی بر اساس ضروریات ملی‌اش نظامیان شان را از افغانستان خارج کنند، اما امریکا تنها گزینه موجود نیست و دولت افغانستان می‌تواند برای جلوگیری از خلاء قدرت در کشور زمینه‌های لازم را برای ایجاد ارتباط دوجانبه و چند جانبه با دیگر کشورهای موثر در حوزه افغانستان ایجاد و حفظ نماید. مطمئناً باید پیش از وقوع این اتفاق راه‌های احتمالی را روی میز داشته باشیم.
متاسفانه امروز دولت و مردم افغانستان درگیر مشکلات داخلی چون انتخابات هستند و تمام انرژی و ظرفیت موجود در این زمینه مصرف می‌شود. بی‌توجهی به مشکلات کلان تری مانند روابط خارجی با قدرت‌های بزرگ و خصوصاً امریکا هزینه‌های جبران ناپذیری خواهد داشت.
سفرهای مجدد زلمی خلیلزاد به کشورهای منطقه برای هماهنگی بیشتر پروسه صلح نیز نشان‌دهنده عزم جزم امریکا برای دستیابی به توافق با طالبان برای خروج آبرومندانه از افغانستان است. هرچند وقفه طولانی موجود قبل از تاریخ ۱۱ سپتمبر در گفت‌وگوهای طالبان و امریکا باعث ایجاد سکتگی در روند موجود شد، ولی در این زمان کنگره امریکا در پروسه صلح دخالت کرد و مسئولیت این تصمیم با این نهاد شریک ساخته شد تا پیامدهای احتمالی توافق با طالبان و خروج نیروهای امریکایی از افغانستان فقط متوجه شخص ریاست جمهوری نباشد.
در این شرایط بعضی از توقعات دموکرات‌ها نیز در امور صلح توسط خانم نانسی پلوسی با مقامات داخلی مطرح شد و همچنین ملاحظات لازم برای از سرگیری گفت‌وگوهای صلح توسط مقامات امریکایی با طالبان ارائه گردید. در صورت ادامه گفت‌وگوهای صلح امریکا با طالبان لازم است در محیط داخلی افغانستان تغییراتی محرز شود.
باید نتیجه انتخابات ریاست جمهوری با قبول مردم افغانستان به صورت شفاف مشخص شود و دولت برامده از این انتخابات بتواند با حمایت مردم و جامعه مدنی و رهبران و احزاب سیاسی؛ رهبریت گفت‌وگوهای صلح را به دست گیرد و با درایت وحمایت مردم افغانستان از منافع ملی و ارزش‌های تجربه شده در هجده سال اخیر دفاع نماید.
اگر انتخابات به بحران کشیده شود، مطمئناً زمینه لازم برای شکل‌گیری تیم با صلاحیت برای گفت‌وگو با طالبان از بین خواهد رفت. در این شرایط احتمال امضای توافق امریکا با طالبان مردم را در وضعیت نامساعدی قرار خواهد داد. رفت وآمدهای چهره‌های سیاسی امریکا در این روزها به کابل، نشان از شدت یافتن اراده این کشور به صلح در افغانستان است. یک بار دیگر صدای صلح در کشور به گوش می‌رسد اما انگار فضای سیاسی برای شنیدن این صدا آماده نیست و برای بار دیگر فرصت دستیابی به صلح به بحرانی دیگر علاوه از بحران‌های موجود اضافه خواهد شد.

نویسنده

محمد واعظی- استاد دانشگاه

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا