طا-لبان و زنان

به رسمیت شناختن طا-لبان توسط جامعه بین‌المللی مفید خواهد بود، اما تا زمانی که مسایل حقوق بشر و برابری جنسیتی به طور مستقیم برآورده نشود، این امر محقق نمی‌شود

افغانستان در یک سال پس از سقوط کابل و به قدرت رسیدن طا-لبان به شدت متحول شده است. تعداد زیاد مردم طی سال گذشته از این کشور گریخته‌اند، برخی به دلیل عدم اطمینان اقتصادی در حالی که برخی دیگر به دلیل ترس از اینکه زندگی شان تحت حاکمیت طالبان چگونه خواهد بود.
نظارت‌کنندگان امیدوار بودند که طا-لبان این بار به وعده‌های خود مبنی بر حفظ حقوق بشر پایبند باشند. این امید با ممنوعیت آموزش دختران، حجاب اجباری و پوشش صورت و فرمان‌هایی مبنی بر اینکه زنان باید با همراه مرد سفر کنند و فقط در صورت لزوم از خانه خارج شوند، از بین رفت.
این احکام از سوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر طا-لبان صادر شده است که به عنوان جایگزین وزارت امور زنان ایجاد شد. این امر همچنین بیان می‌کند که اگر زنی در خارج از خانه صورت خود را نپوشاند، پدر یا نزدیک‌ترین خویشاوند مرد او اخطار یا جریمه می‌شوند و در نهایت ممکن با زندان یا اخراج از مشاغل دولتی مواجه شوند.
قبل از تسلط طا-لبان به رهبری طا-لبان، بیش از ۱۰۰ هزار از ۴۰۰ هزار کارمند ملکی در افغانستان زن بودند. تعداد دختران و زنانی که در مکاتب و دانشگاه‌ها ثبت نام کرده‌اند به میلیون‌ها نفر می‌رسید و بیش از ۸۰ هزار معلم و استاد زن وجود داشت. محدود کردن زنان از طریق ایجاد محدودیت در حرکات، توانایی آن‌ها را برای دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی، کسب درآمد، فرار از موقعیت‌های خشونت‌آمیز یا صرف استفاده از حق شان برای حرکت آزادانه محدود می‌کند. گزارش‌های UNDP بیان کرده است که محدود کردن اشتغال زنان منجر به یک میلیارد دالر زیان اقتصادی شده است که تقریباً نه درصد تولید ناخالص داخلی افغانستان را تشکیل می‌دهد.
نیکولت والدمن محقق عفو بین‌الملل و یکی از نویسندگان گزارش «مرگ آهسته: زنان و دختران تحت حاکمیت طا-لبان»، می‌گوید: «آنچه واقعاً در طول این تحقیق رخ داد این بود که همه محدودیت‌ها بر زنان و دختران چقدر به هم مرتبط هستند. من شروع به مستندسازی یک مورد ازدواج اجباری کردم و سپس متوجه شدم که نقض حق کار یا جابه‌جایی یا هر تعداد دیگری از موارد نقض را که فقط یک زن در زندگی روزمره‌اش با آن‌ روبرو می‌شود را مستند می‌کنم… محدودیت‌های طا-لبان مانند یک تار عنکبوت، زنان و دختران را به دام انداخته و گیر انداخته است».
بیکاری و هزینه‌های زندگی همچنان در سراسر افغانستان افزایش می‌یابد. میلیون‌ها نفر با کم‌بود شدید مواد غذایی مواجه هستند و اقتصاد همچنان در سقوط آزاد قرار دارد. به نظر می‌رسد که دولت برای تحقق خواسته‌های مردم به کمک‌های بشردوستانه متکی است. با این حال، آن نیز به مقدار کافی نیست. به رسمیت شناختن طا-لبان توسط جامعه بین‌المللی مفید خواهد بود، اما تا زمانی که مسایل حقوق بشر و برابری جنسیتی به طور مستقیم برآورده نشود، این امر محقق نمی‌شود. ناظران بر این عقیده هستند که عناصر رادیکال در درون طا-لبان در جنگ قدرت درون‌جناحی پیروز شده‌اند و این عناصر رادیکال هرگز با این تغییرات موافقت نخواهند کرد.
به نظر می‌رسد که خود طا-لبان در موقعیت دشواری گیر کرده‌اند. اگر به این سیاست تحکیم مطلق ادامه دهند، با اعتراضات و واکنش‌های بین‌المللی مواجه خواهند شد. با این حال، اگر آن‌ها اجازه نرمش بدهند، جناح‌های افراطی از درون شان ممکن حمایت خود را کنار گذاشته و وسوسه شوند و به تندروهایی مانند داعش-خراسان بپیوندند. امارت در حال فروپاشی یا ادامه سیاست‌های فعلی، هر دو گزینه‌های خوشایند برای جامعه بین‌المللی و گروه‌های حقوق بشر و ناظران نیست. فروپاشی حکومت افغانستان منجر به ناآرامی بیشتر، عدم اطمینان اقتصادی، جنگ داخلی، بلایای انسانی، گرسنگی و آوارگی خواهد شد.
با این حال، به نظر می‌رسد که یخ روابط بین جامعه بین‌المللی و طالبان، به‌ویژه با کنفرانس تاشکند که در ۲۶ جولای برگزار شد، آب شدنی است. ایالات متحده با نمایندگان طا-لبان در مورد ذخایر بانک مرکزی افغانستان که از آن زمان مسدود شده است، گفت‌وگو کرد. در اگست ۲۰۲۱٫ آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه ایالات متحده همراه با پاکستان تلاش‌هایی را برای متقاعد کردن طا-لبان به بازگشت دختران به مکتب انجام داد. او همچنین میکانیزم مشورتی ایالات متحده-افغان (USACM) را راه‌اندازی کرد که هدف آن امکان برقراری ارتباط مستقیم شهروندان افغان با سیاست‌گذاران امریکایی است.
چین نیز اعلان کرد که بر ۹۸ درصد کالاهای وارداتی از افغانستان تعرفه اعمال نخواهد کرد. این کار برای تقویت تجارت دوجانبه با افغانستان انجام می‌شود. نزدیک به ۳۰ کشور از جمله هند و پاکستان در کنفرانس تاشکند شرکت کردند و نشان دادند که یک اراده جمعی برای تعامل بیشتر با طا-لبان وجود دارد.

جهان با یک انتخاب دشوار مواجه است: یا رابطه دور داشته باشند و به کمک‌ها و حمایت‌های بشردوستانه ادامه دهند یا روابط اقتصادی، دیپلماتیک و نظامی را تعمیق بخشند. گزینه اول کافی نخواهد بود و دومی بدون مطالبه هیچ گونه اصلاحات اجتماعی و تضمین از سوی طا-لبان، می‌تواند به تحکیم رژیم تندرو منجر شود و زنان و اقلیت‌ها را ناامید و منزوی کند.