آيا حنيف اتمر ریيس جمهور آينده افغانستان خواهد بود

وی كارش را از كمپ‌های مهاجرين آغاز و بعدها دخيل در مهم‌ترين سياست‌های كشور باقی ماند، این سوابق برای اتمر نسبت به اشرف غنی مشروعيت بيشتر می‌دهد.

در حالی كه جامعه بين‌المللی برای صلح هرچه زودتر با طالبان آمادگی می‌گيرد، افغانستان شاهد انتخابات رياست جمهوری در ماه اپريل (سرطان) سال آينده خواهد بود.
به سبب موجوديت طالبان، زياد شدن ناامنی، افزايش حملات آن‌ها بالای نيروهای امنيتی و موجوديت بعضی ابعاد پيچيده در مذاكرات امريكا با طالبان، افغان‌ها برای رهايی از اين وضع و برپايی يک حكومت قوی و مدبر تلاش می‌کنند.
مشكلات افغانستان بعد از آن جدی شد كه ریيس جمهور فعلی اشرف غنی، به سطح پاليسي در بعضی مسائل ملی با جنرال عبدالرشيد دوستم، عطا محمد نور و برخی ديگر با متحدان در كار مشترک، ناكام ماند.
با در نظر داشت اين كه ریيس جمهور غنی می‌خواهد برای بار دوم ریيس جمهور باشد، مشاور پيشين امنيت ملی وی با اعلام اين كه می‌خواهد برای انتخابات آينده رياست جمهوری كانديد شود، از وی در مقابل اشرف غنی يک رقيب جدی ساخته است.
محمدحنیف اتمر از درانی‌های پشتون لغمان مربوط به طايفه يا قوم مهمند به حساب می‌آيد و مهمندها مربوط به قبيله درانی می‌باشند.
وی كارش را از كمپ‌های مهاجرين آغاز و بعدها دخيل در مهم‌ترين سياست‌های كشور باقی ماند، این سوابق برای اتمر نسبت به اشرف غنی مشروعيت بيشتر می‌دهد.
در ده سال اول حكومت حامد كرزی، آقای اتمر در وظايف مختلف مهم دولتی كار كرد.
او به عنوان وزير احيا و انكشاف دهات، وزير معارف و وزير امور داخله کار کرد.
اتمر بعد از آن به يک رفورمست(اصلاح‌طلب) مشهور مبدل شد كه برنامه همبستگی ملی را تحت تمويل بانک جهاني با موفقيت تطبيق كرد. هدف از اين برنامه اين بود كه از طريق شوراهای مردمی، با در نظرداشت اصل شفافيت مالی، پروژه‌های باسازی قريه جات تطبيق شود.
استعفای همزمان محمد حنيف اتمر از وزارت امور داخله و امرالله صالح از رياست عمومی امنيت ملی برای سكتور امنيتی يک خلا به حساب آمد، چون هر دو برای اصلاحات كار می‌كردند، در زمان فعالیت اتمر در وزارت امور داخله مبارزه با فساد و رشوت، اصلاح سيستم معاشات پوليس و همينگونه فرصت‌های آموزشی برای پوليس به شمول انكشاف، اصلاحات قابل توجه به ميان آمد.
زمانی كه شما به مطبوعات افغانستان توجه كنيد، برای تان روشن می‌شود كه اتمر چگونه برای اصلاح پاليسی‌های خارجی اشرف غنی تلاش به خرج می‌داد كه به توازن منطقه‌ای ضرر می‌رساند.
درباره مذاكرات با طالبان، ايالات متحده برای به پايان رساندن هر چه زودتر بحران تقاضا دارند. اما غنی، در كنفرانس ژنو پلان پنج ساله صلح را پيشكش كرد كه گويا بعد از انتخاب دوباره وی به رياست جمهوری، اين پلان را تطبيق خواهد كرد. ثبات برهم خورده در افغانستان ايجاب می‌كند كه برای مذاكرات صلح اجماع عاجل ملی به ميان بيايد و فقط يک حكومت نيرومند توانايی انجام آن را دارد.
برخوردهای سليقه‌ای غنی با متحدان، فاصله نامبرده را بيشتر ساخته و حتی بعضی جنگ‌های قومی يا قبیله‌ای را جان داد که با گرفتاری قومندان‌های(فرماندهان) ضد طالب با عكس‌العمل‌های قومی آن نشان داده شد.
از سوی ديگر، به علت اراده نداشتن مبارزه جدی با فساد، بی‌باوری روزافزون كمک‌كنندگان بين‌المللی جايگاه اشرف غنی را متأثر ساخته و در اين زمينه بايد بيوگرافي و پيشينه اتمر ارزيابی شود.
به علاوه، اتمر تصويری پاک از فساد دارد، در زمان وظيفه‌اش در مشاوريت امنيت ملی دستاوردهای بسيار زيادی داشته و او برای رياست جمهوری شايسته خدمت به حساب می‌آيد.
مهارت‌های خاص وی در مذاكرات و تلاش‌هايش در اين زمينه فرصت را فراهم ساخت كه صلح دولت افغانستان با حزب اسلامی ممكن شود.
موردی كه به آن توجه كم صورت گرفته اما بسيار مهم می‌نماید، اينست كه در امور آتش‌بس با طالبان در ماه می‌ سال جاری ميلادی، آقای اتمر نقش جدی داشت، در كنار سفر اسلام‌آباد با شمار ديگر متحدان مذاكره نمود و بعد از سال ٢٠٠١ ميلادی و از قدرت افتادن طالبان اين اولين تمايل طالبان برای آتش‌بس بود.
اتمر سند قرارداد امنيتی را با ايالات متحده به امضا رسانيد و تحت رهبری او دفتر شورای امنيت ملی به يک نهاد مقتدر و نيرومند فعال بود، آنطوری كه غنی اين دفتر را با حكومتش يک دستگاه مهم موازی می‌دانست.

ايالات متحده امريكا مخصوصاً دونالد ترامپ ریيس جمهور فعلی اين كشور در زمان كمپاين‌های انتخاباتی‌اش، در مورد پاليسی‌های بارک اوباما درباره افغانستان انتقادهایی داشت و از سرمايه‌گذاری آن پول‌های هنگفت تشويش داشت كه از حساب و اثرش معلوم نيست. در كنار اين موضوع، اين ترس هم وجود دارد كه اگر امريكا در افغانستان حضور نداشته باشد، در اين كشور تمام كمک‌های مالی توقف خواهد يافت. اما اتمر به گونه يک كانديدای مدبر و قوی با جامعه جهانی مخصوصاً امريكا از اعتباری بر خوردار است كه بتواند آن‌ها را به كمک افغانستان باورمند و قانع سازد.
تصوير اتمر به گونه شخصی برای مردم(رأی‌دهندگان) ساخته شده است كه سابقه تفنگسالاری و فساد ندارد، بلكه در امور خير و فلاح اجتماعی سهم مهم داشته، از همين رو مشروعيت و اعتبار وی زياد است.
در دور آينده، افغانستان به یک حكومت قوی و نيرومندی نياز دارد كه در مذاكرات صلح با طالبان به طور محور اصلی جايگاه خود را ثابت بسازد و در كنار اين، قناعت شركای بين‌المللی را حاصل نمايد كه همكاری های شان را با افغانستان دوام دهند.