افغانستان و شکست امپراتوری‌ها؛ تجدید نظر (۳۹)
در دوران حکومت نور محمد تره‌کی و نیز دوران کوتاه ۱۰۴ روزه حفیظ الله امین، قانون اساسی تنظیم و تصویب نشد. بعد از ببرک کارمل، داکتر نجیب الله نیز قانون اساسی دوره ببرک کارمل را در واقع تفصیل داد و در سال ۱۳۶۶ به تصویب لویه جرگه رساند
سید عطاءالله مهاجرانی
تجدید نظر ببرک کارمل و دولت یا شورای انقلابی در زمان او، نسبت به قانون اساسی و فراهم آوردن قانون اساسی جدید، سند با اهمیتی است که نشان می‌دهد، انقلاب ثور ۱۳۵۷ یا اپریل ۱۹۷۸ به بیراهه رفته بود. مواجهه و مبارزه با دین و گرایش دینی شکست خورده بود. پرچم سرخی که با نام و نقش واژه «خلق» در میانه آن از زمان کودتای تره‌کی و با بیانیه شماره چهار شورای انقلاب رسمیت یافته بود، همه تغییر یافتند. در ۲۵ حمل (فروردین ماه) سال ۱۳۵۹ قانون اساسی افغانستان با عنوان:« اصول اساسی جمهوری دموکراتیک افغانستان» به تصویب شورای انقلابی جمهوری دموکراتیک افغانستان رسید. اصول اساسی در ۶۸ ماده تنظیم شده بود، واز اول ماه ثور( اردیبهشت) ۱۳۵۹ نافذ بود. (۱۲۴)
در مقدمه اصول اساسی که در واقع ویترینی است که می‌توان کلیت و یا نمای قانون اساسی را در آن دید، توجه به اسلام و مسلمانی کاملاً پررنگ و برجسته و حتی یک جمله با تغییر مختصری، در باره پیروی قاطعانه از دین مبین اسلام، تکرار شده است.
«شورای انقلابی جمهوری دموکراتیک افغانستان، به نمایندگی از تمام مردم مسلمان زحمتکش افغانستان… با احترام عمیق و رعایت جدی به عنعنات تاریخی، ملی، فرهنگی و دینی مردم شرافتمند افغانستان، با پیروی قاطعانه از دین مبین اسلام…انقلاب ثور ۱۳۵۷ که در ۶ جدی ۱۳۵۸ وارد مرحله نوین خود در تاریخ پر افتخار ملی افغانستان گشت… احترام عمیق و رعایت جدی عنعنات ملی، تاریخی، کلتوری و دینی مردم با پیروی قاطعانه از اصول دین مبین اسلام…»
افزون بر مقدمه که در واقع تأکید بر اسلام و مسلمانی آن هم با قاطعیت دارد، در ماده بیست و نهم نیز به اسلام توجه شده است:
«برای اتباع جمهوری دموكراتيك افغانستان حقوق و آزادی های دموكراتيك ذيل تأمين و تضمین می گردد:
۱- حق زندگی، مصئونیت
۲- آزادی کامل ادای مناسک دین مبین اسلام، همچنان ادای مراسم مذهبی برای پیروان سایر ادیان مطابق به قانون»
در ماده شصت و سوم، رنگ و شکل پرچم به عنوان نشان و نماد ملی افغانستان تغییر می‌کند:
«نشان دولتی جمهوری دموکراتیک افغانستان عبارت است از تصویر محراب و منبر بروی متن سبز، کتاب مفتوح، اشعه طلوع خورشید در بین گراری که توسط خوشه‌های گندم مزین با فیته‌های سیاه سرخ و سبز احاطه شده و ستاره سرخ پنج گوشه که در قسمت فوقانی در بین دو انجام خوشه های گندم قرار دارد.»
در این طرح پرچم، نشانه‌های گرایش دینی مردم افغانستان، محراب و منبر و رنگ سبز و کتاب، شایسته تأمل است.
در دوران حکومت نور محمد تره‌کی و نیز دوران کوتاه ۱۰۴ روزه حفیظ الله امین، قانون اساسی تنظیم و تصویب نشد. بعد از ببرک کارمل، داکتر نجیب الله نیز قانون اساسی دوره ببرک کارمل را در واقع تفصیل داد و در سال ۱۳۶۶ به تصویب لویه جرگه رساند. در قانون اساسی نجیب، واژه دموکراتیک از عنوان قانون حذف شد و با عنوان: «اصول اساسی جمهوری افغانستان» منتشر شد.
